Tutu Puoane ‘The Joni Mitchell Project’

Casino Blankenberge, 24.11.2017

Het begon wat ongemakkelijk, dat concert van Tutu Puoane en groep in de Consciencezaal van het casino in Blankenberge: zangeres en muzikanten moesten zonder enige introductie het podium op, een welkomstapplaus kwam er slechts aarzelend, en flesjes water voorzien en klaarzetten – bij optredens toch geen onbelangrijk detail – had men over het hoofd gezien zodat Puoane er aan het eind van het openingsnummer zelf om moest zingen… Dat alles tastte gelukkig de inzet en de overgave van de artiesten niet aan.

Geopend werd met ‘River’ waarin ogenblikkelijk de stem van Tutu Puoane klaterde, en Tineke Postema op sopraansax qua klankleur in dezelfde vijver viste als Wayne Shorter waardoor zij onvermijdelijk reminiscenties opriep aan zijn bijdragen als gastmuzikant op menig album van Mitchell. In de outro van die song begroette Puoane, nog steeds zingend, het publiek en kondigde ze aan dat in haar vertolkingen van het werk van Joni sporen van Friesland, Breda, Leiden, Zuid-Afrika en Pajottenland zouden sluipen.

Volgde ‘The Hissing Of Summer Lawns’ van het gelijknamige album (overigens: een favoriete plaat van Prince die een levenslange fan van Mitchell was). Ook deze song werd extra opgeluisterd door Postema, ditmaal middels een lange, zinderende solo op altsax.

Uit ‘Mingus’, het zgn. jazzalbum van Mitchell waarvoor zij met de jazzgigant samenwerkte – een plaat die indertijd in bepaalde kringen toch wel werd gecontesteerd – putte men daarna het duo ‘Goodbye Pork Pie Hat’ (met een prominente rol voor bassist Clemens van der Feen) en ‘God Must Be A Boogie Man’. Bij laatstgenoemd stuk ging (slechts een deel van) het publiek in op de uitnodiging van Puoane tot audience participation: die deelname bestond erin de zin uit de titel telkens zij dat aangaf na te zingen.

In ‘All I Want’ werden de saxofoonklanken van Postema uitgerekt met echo-effecten, dat laatste naar mijn smaak geheel overbodig. Meer indruk maakte de zangeres, want zij gaf in een straffe vocalise een sterke proeve van haar stembereik en vocale wendbaarheid.

Dat zij die stem ook zo gevuld van emotie kan laten klinken dat ze er een hele zaal muisstil mee krijgt en in een verheven staat van bewondering, ja ontroering, kan brengen, demonstreerde Tutu Puoane in ‘Both Sides Now’, hier in een a-capella versie gebracht. (Tijdens een korte ontmoeting na afloop van het optreden, zou zowel pianist Ewout Pierreux als de zangeres zelf mij toevertrouwen dat vooraf geenszins was afgesproken dat de muzikanten niet zouden invallen…). Die naakte, kwetsbare vertolking miste haar effect niet, raakte zonder twijfel menige gevoelige snaar en kroonde zich onmiskenbaar tot glorieus moment van dit concert.

Meer uptempo ging het daarna in ‘Black Crow’ dat een zeer bevlogen en geïnspireerde uitvoering kreeg, zij het helaas wat ontsierd door de effecten op de sax van Postema. Een - opnieuw: naar mijn mening – overbodige toevoeging, die klankvervormingen. Gelukkig gaf Puoane aan die compositie een heel eigen kleur door een sterk Zuid-Afrikaans getint tussenstuk in te lassen.

“Iets speciaals.” Met deze verwachtingen wekkende woorden leidde de zangeres het volgende stuk in. Eraan toevoegend dat Clemens van der Feen, die de bas ruilde voor de gitaar, een van de enigen is die de hele speciale manier van gitaartuning van Mitchell aankan. In duo brachten zij het broze en zielroerende ‘I Don’t Know Where I Stand’.

Schijnbaar afgesloten werd met ‘My Old Man’, maar de èchte slotscène van het concert was toegift ‘A Case Of You’ (opnieuw door Puoane en van der Feen in duo ingezet).

Voor de set in Blankenberge greep de groep dus in hoofdzaak naar het repertoire en de volgorde van de in augustus op het label SoulFactory verschenen live cd, maar met enige extra verrassingen in de geschenkenmand. De combinatie van “guts” om het oeuvre van een icoon als Joni Mitchell te brengen en daarbij resoluut te gaan voor eigen versies – en dus het ordinaire van weinig geïnspireerde covers met verve te overstijgen - tilde dit concert naar een gedenkwaardig niveau.

Aanvankelijk de zaal met enige reserve betredend, geraakte ik spoedig onder de indruk van de bezieling en het vakmanschap waarvan Puoane, Postema, van der Feen, Pierreux en drummer Jasper Van Hulten in ‘The Joni Mitchell Project’ blijk geven. Het applaus ter verwelkoming en de blijken van appreciatie zowel tussen de songs door als na het wegsterven van de laatste klanken, hadden dus best wel luider gemogen.

© Paul Godderis, 28 november 2017 - foto's © Cees van de Ven (met uitzondering groepsfoto © Hugo Van Beveren)