Maria Mendes, Bimhuis Amsterdam, 6.12.2019

De van oorsprong Portugese, in Nederland wonende, Maria Mendes heeft haar derde cd Close to Me uitgebracht. De release van dit album is de aanleiding voor een tournee, die van start gaat met een optreden voor een uitverkochte zaal in het Bimhuis. Ze staat op deze druilerige vrijdag-na pakjesavond o.a. op het podium met de producent van haar album: de Amerikaanse toetsenist/ componist/ arrangeur John Beasley, onder andere bekend van zijn samenwerking met Miles Davis, Herbie Hancock en Freddie Hubbard.  Sommigen herinneren zich hem wellicht nog van zijn aan Thelonious Monk opgedragen solo-optreden op hetzelfde podium in 2016. Maar op deze avond draait het om Maria.

Mendes opent in duet met haar vaste begeleider Karel Boehlee met een intieme vertolking van Barco Negro, de “ketelbinkie van Portugal”. Een tranentrekker dus. Met zijn subtiele lijnen en akkoorden begeeft de winnaar van de Arena Jazz Award (best begeleidende muzikant) zich op dezelfde muzikale golflengte als Mendes.

Na deze adembenemende aftrap nodigt Mendes de rest van de band uit voor het openingsnummer van haar album, Ha Uma Musica do Povo. Beasley gebruikt zijn synthesizer om het geluid van de op het album aanwezige instrumenten van het Metropole-orkest weer te geven. Dit gaat een doorgewinterde arrangeur als Beasley probleemloos af, maar wie Maria liever live met orkest wil horen moet wachten tot 2021.

Hoewel Maria in het begin van de set uitlegt dat ze ernaar streeft de muziek voor zichzelf te laten  spreken, neemt ze regelmatig tussen de nummers door de tijd om een toelichting te geven. Het Portugees is een taal die waarschijnlijk maar weinig bezoekers in de zaal beheersen en een uitleg (in het Engels) geeft een inkijkje in de wereld die door deze muziek tot leven wordt gewekt.

Naast de arrangementen van Mendes/Beasley is Hermetos Fado For Maria van Hermeto Pascoal te horen. Voorafgaande aan het nummer toont de zangeres de zaal trots de schets van de aan haar opgedragen fado die Pascoal heeft achtergelaten op de achterkant van een vluchtplattegrond. De op een kindertekening lijkende schets ontpopt zich door de hartstochtelijke benadering van Mendes en het intelligente arrangement van Beasley tot een meeslepende muzikale creatie.

In O Ovo, een compositie van haar vorige album Innocentia keert Mendes zich van het publiek richting de slagwerker Jasper van Hulten om op het tempo van zijn salvo’s een bijzonder staaltje (tekstloze) stemacrobatiek ten gehore te geven, genaamd voicepercussion.

Aan het einde van een set vol muziek met thema’s als verlangen, liefde, jaloezie en verlies sluit Mendes af met een wervelende uitvoering van een veelzijdige ode aan de fado; Verdes Anos.

Als de volle zaal minutenlang heeft geklapt komt de geëmotioneerde Mendes met haar kwintet nog een keer het podium op voor de toegift, Inverso, een ontroerend nummer dat wederom afkomstig is van haar voorlaatste album.

Mendes weet de fado op een sublieme manier in te vlechten in de verhalen die ze zo graag wil vertellen. Ze kan met haar performance in het Bimhuis terugkijken op een zeer geslaagde opening van haar korte tournee door Nederland.

Tekst © Robin Arends  -  foto’s © Ron Beenen

Musici:

Maria Mendes- zang
John Beasley- toetsen
Karel Boehlee- piano
Jasper Somsen- contrabas
Jasper van Hulten- slagwerk

Concerten 2019: 

Tivoli Vredenburg, Utrecht, 8 december
AINSI, Maastricht, 12 december
Lantaren Venster, Rotterdam, 13 december
Paradox, Tilburg,  14 december
Taste of Jazz, Deventer, 15 december