Jazzahead! 2022

“Together Again”

© Jörg Sarbach

Na drie jaar van afwezigheid is het grote Jazzahead!-congres weer terug in de Bremense Messe. In drie dagen staan er weer 40 showcases op het programma en bewegen standhouders, musici, producers, programmeurs en journalisten uit alle delen van de wereld weer als bijen rondom de muziekkorf bij elkaar in de grote hal. Dit jaar zijn de grote, onvermijdelijke thema’s covid en de oorlog in de Oekraïne. Gastland Canada krijgt, na twee jaar vertraging nu de kans om in acht showcases en een enorme stand de muzikale en culturele kwaliteiten van het land te etaleren.

Duo Marianne Trudel / John Hollenbeck © Jens Schlenker

Een niet te onderschatten gift aan de internationale muziekwereld, die afgelopen twee jaar in een winterslaap heeft verkeerd. De blijdschap van de deelnemers aan deze editie kent vele gezichten. Het aan het begin van de eerste dag geprogrammeerde Canadese piano/slagwerkduo Marianne Trudel en John Hollenbeck prijst zichzelf gelukkig met een mondkapjesloze  performance in een uitgelaten Kulturzentrum Schlachthof. In de provincie Quebec, waar beiden vandaan komen, zijn de maatregelen nog aanzienlijk strenger dan in Europa.

Zoals Jazzahead!-organisator en initiatiefnemer Peter Schultze in zijn aankondiging opmerkt is de muziek van alle Canadese deelnemers zich blijven ontwikkelen in de afgelopen twee jaar. Dat is te horen aan de impressionistische klanken van Trudel en het opzwepende slagwerk van Hollenbeck. Trudel is pas onlangs weer actief gaan componeren, een van de nummers die ze ten gehore brengt is een twee dagen oud nummer gewijd aan de Atlantische oceaan. In een ritmisch en melodisch tot in de perfectie verzorgde showcase krijgt het publiek een bijzonder voorproefje voor de volgende drie dagen.

Tijn Wybenga & Am.Ok © Jörg Sarbach

De showcases: wat een kwaliteit, diversiteit en vindingrijkheid! Om er slechts een willekeurig paar te noemen:  componist en dirigent Tijn Wybenga, winnaar van de Deutscher Jazzpreis, samen met het blaas/strijkensemble Am.Ok, het ensemble van de Argentijnse vocaliste Sofia Rei en de band van de Andalusische saxofonist/zanger Antonio Lizana, die de show steelt met een heuse flamenco-danser. Veel pianotrio’s ook deze keer, zoals dat van de Spanjaard Daniel Garcia en de Schot Fergus McCreadie. Veel wat hier te horen is, kunnen we binnenkort ook verwachten op de Europese podia, want de programmeurs waren er ook en ze hebben goed geluisterd.

Op het congres is er ook aandacht voor de muziekindustrie in het algemeen, de verschillende verschijningsvormen en de impact van politiek/maatschappelijke ontwikkelingen voor de muziekontwikkeling. Zo wordt er een aangrijpend verhaal verteld door representanten uit Oekraïne, de meesten van hen zijn gevlucht uit hun land en vertellen over de gevolgen van de oorlog met Rusland op hun leven en werk. We krijgen beelden te zien van een dansvoorstelling in het theater van Odessa nadat er een oproep wordt gedaan om tijdens optredens en voorstellingen in Nederland aandacht te vragen voor Oekraïne. Er zijn prachtige posters en korte films ontwikkeld die daarvoor kunnen worden gebruikt. Empathie vanuit de muziekindustrie is mooi, maar daadwerkelijke (financiële) steun is meer welkom.

Sofia Rei © Jörg Sarbach

Op de slotavond is er naast de showcases weer heel veel muziek buiten het congresterrein te beluisteren. Op 21 locaties, waaronder het Metropol theater, de Sendesaal en het Marriott Hotel staan uiteenlopende optredens geprogrammeerd. In de kelder van de oudste jazzclub van Bremen, Lila Eule (opgericht in 1959), zijn er vier verschillende Deense acts te zien, zoals het duo Svaneborg/Kardyb, een combinatie van elektronische piano en slagwerk. Het duo verovert de harten met dromerige vergezichten en groovy sounds. Na deze aftrap wordt het publiek getrakteerd op de loops en echo’s van de excentrieke zangkunstenares Randi Ponoppidan. Interessant, maar na veertig minuten aaneengeschakelde stem- en zangmixages is het een verademing dat er weer een pianotrio op het podium staat. En wat voor een trio. Het podium is te klein voor een vleugel, en zodoende speelt Benjamin Norholm Jacobsen op een reismodel Casio, met een prima pianoklank. Little North, drie jongens die zich in korte tijd, waarin behalve het gebalanceerde pianospel, en het steady baswerk van Martin Brunbjerg Rasmussen in combinatie met het hypnotiserende slagwerk van Lasse Jacobsen. De drie houden elkaar tijdens de performance prima in de gaten en dat is wat de liefhebber van het genre ook mag gaan doen. De erflaters van Esbjörn Svensson hebben zich gemeld. Pas maar op, het trio komt eraan!

© Jörg Sarbach

Het congrescentrum is op de eerste dag van Jazzahead! nog rustig, maar de daaropvolgende dagen wordt het steeds een beetje drukker en eindigt op de zaterdag met een ouderwets goed gevulde congreshal. De bezoekers lijken schoorvoetend de angst voor covid te overwinnen en delen vervolgens de verhalen over de afgelopen twee moeilijke jaren. Daarnaast wordt er ook veelvuldig gesproken over een mooie toekomst. Zo ook de Nederlandse zangeres Fay Claassen. Ze heeft een prachtige uitgave van een in een dubbel-LP verpakt 8 cd-album met een overzicht van haar mooiste live- optredens. Een afscheid van haar samenwerking met de 88-jarige producer Bob Hagen. Het document is een uitnodiging om Fay ook vooral live te bekijken en beluisteren. Na haar samenwerking met het WDR-orkest en David Linx staat er een nieuw project op de rol met het Residentieorkest. De opbrengst gaat naar de stichting Alzheimer en Kika. Fay is na vele jaren van hoogtepunten nog lang niet klaar en ze schuwt geen enkele nieuwe uitdaging. Een showcase op Jazzahead! zou er een kunnen zijn.

Peter Schultze © Jörg Sarbach

Jazzahead!-editie 2022 heeft de naam “Together Again” meegekregen. Hieraan namen 2.700 mensen deel uit 55 landen en dat aantal is aanzienlijk minder dan het aantal deelnemers in 2019 (3.408), maar de organisatie van Jazzahead! kijkt graag vooruit, bijvoorbeeld naar volgend jaar. Tijdens het afsluitende ontbijt wordt aangekondigd dat het gastland van de volgende editie Duitsland is. En dit land kiest ervoor om Duitse artiesten die actief zijn in de buurlanden te etaleren, zoals Frankrijk, Oostenrijk en Nederland.

Dat belooft wat.

Tekst © Robin Arends  -  foto's © Jörg Sarbach / Jens Schlenker