Jazz Middelheim, 14 augustus 2022

Dag 3

De jazzpolitie mocht eindelijk haar comfortzone betreden voor een dagje vintage Jazz Middelheim.


Grand Picture Palace

Een oude Engelse bioscoop diende als inspiratie voor de titel van bassiste Anneleen Boehme haar eigen project. Ze koppelde hiervoor een strijkkwartet aan een jazzkwintet maar het werd gelukkig geen “third stream”. Dat ze trouwens niet in genres denkt, verduidelijkte ze nog eens in Middelheim met de live presentatie. Geen a capella intro zoals op de cd maar wel een streepje kamermuziek van het strijkkwartet om de toon te zetten. Met drums, drie blazers en bas werd het spectrum snel uitvergroot. Het gezelschap ontplooide een waaier van kleur- en klankenpatronen. Boehme stond centraal en had zelfzeker alles onder controle. Als tektonische platen schuurden klassiek en jazz continu over elkaar met verrassende raakpunten.

Hoofdzakelijk materiaal uit het debuutalbum maar tevens enkele nieuwe composities zoals het swingende ‘Merlijn’ dat de tent omtoverde in een stijlvolle “ballroom”. Met afsluiter ‘Marywood’ werd bewezen dat ze niet terugschrikken voor een portie gezonde assertiviteit. Een mooie weergave van de cd met fijnzinnige extraatjes waaronder de solo’s van Boehme (met en zonder strijkstok). Vakkundig verklankt door bassist Cyriel Obermüller achter het mengpaneel.


Bert Joris ft. Sam Joris Octet

Bert Joris vierde zijn vijfenzestigste verjaardag in dubbele familiekring. Hij bracht namelijk zijn zoon mee (eveneens trompettist) en het publiek van Middelheim is ook wel wat familie gezien de vele keren dat hij daar optrad. Kaarsjes en taart werden achterwege gelaten maar muzikaal was het een feest over heel de lijn. Vader Joris componeerde zelfs een speciaal programma en zoon Sam riep nog eens zijn octet bij elkaar met in de rangen saxofonisten Rob Banken (!), Bruno Van der Haegen en Joppe Bestevaar en verder nog Peter Delannoye (trombone), Wout Gooris (piano), Janos Bruneel (bas) en Jelle Van Giel (drums).

Muzikanten en festivalgangers werden van bij de eerste noten op het appel geroepen door de blazers en vervolgens meegetrokken in een eerste maalstroom van solo’s. Sterk hoe acht plus een resulteerde in het geluid van een voltallige bigband. Bert Joris laste het geheel aan elkaar door verhalen achter de composities te vertellen. Zo werd het een bevoorrecht kijken in zijn persoonlijk album. We vernamen dat hij opgroeide in Park Den Brandt (‘My Playground’), dat de lockdown ook bij hem minder prettige souvenirs naliet (‘Lost In July’) en dat hij sinds drie jaar een nieuw vriendinnetje heeft, namelijk zijn kleindochter (‘Julia’). Gedrenkt in vertrouwde klassieke jazzpatronen en lyrische passages gekenmerkt door de fluwelen klank van vader en zoon Joris. ‘Walking Tiptoe’ was de link naar het ontstaan van Sam zijn octet, een bigband nummer van zijn vader dat hij omtoverde tot een scenario voor zijn groep.

Een Middelheim-moment zoals in de glorieperiode.


Jef Neve ‘Mysterium’

Met twee jaar vertraging belandde Jef Neve dan toch op het podium van Middelheim om zijn crossover album ‘Mysterium’ voor te stellen. Klassiek en jazz vormen voor Neve al jarenlang gedroomde partners. Hij laat ze een haast incestueuze relatie beleven, zo dicht brengt hij beide werelden bij elkaar. Op zijn manier, ‘No Guru Holds Me’ zoals een van de titels luidt op de bewuste plaat.

Live bleven de parallellen met Philip Glass weg en kreeg het klassieke aspect al eens meer aandacht via invloeden van onder meer Johannes Brahms (‘Final Curtain Call’). Genoeg jazzactie weliswaar zoals in ‘One foot in the sea and one foot on the shore’ om te getuigen van zijn liefde voor surfkiting. Net als Bert Joris leidde Neve zijn nummers in met achtergrondverhalen. Het maakt van hem de populairste jazzentertainer in Vlaanderen, mede door zijn kunnen als pianist en componist. Dat hij zich telkens omringt met rasmuzikanten helpt natuurlijk. Voor ‘Mysterium’ zijn dat momenteel de Deense bassist Jasper Høiby (Phronesis) samen met de Nederlandse trompettist Teus Nobel en verder nog saxofonisten Nicolas Kummert (!), Bruno Van der Haegen, Andy Dhondt en trombonist Pieter Kindt.

Nog een zoon van Jazz Middelheim die hier een thuismatch speelde en met verve won.


Toots Thielemans 100th Anniversary Official Concert

De Lage Landen worden de laatste maanden overstelpt met evenementen naar aanleiding van Toots Thielemans zijn honderdste geboortedag maar enkel dat in BOZAR (29 april) en de beide concerten in Middelheim kregen de steun en volledige goedkeuring van de Toots Foundation. Huguette, weduwe van Toots, was trouwens op beide plekken aanwezig.

In Park Den Brandt ging het zelfs om een dubbelconcert. Tijdens een eerste set stond het Brussels Jazz Orchestra centraal met notoire gasten als Grégoire Maret, Philip Catherine en Tutu Puoane. Maret ontpopt zich al jaren als de enige waardige opvolger van Toots. Ongelooflijk hoe hij de sound van Toots kan benaderen en toch zijn eigen stijl heeft. Magisch moment: zijn duo met Catherine tijdens diens ‘Dance For Victor’. Toots zijn Braziliaanse connectie illustreerden ze aan de hand van ‘One Note Samba’. En natuurlijk werd er in Toots-traditie afgesloten met ‘Bluesette’ waarin Maret en ook orkestleider en saxofonist Frank Vaganée zich van hun beste solozijde lieten horen.

In deel twee stond het Metropole Orkest onder leiding van Vince Mendoza centraal met dezelfde gasten en daarbij nog de Braziliaanse vocalist Pedro Moraes en pianist Fred Hersch (die Kenny Werner mocht vervangen). Meer dan vijftig muzikanten op het podium en dus automatisch een meer volumineus geluid maar Mendoza leidde het in goede banen.

Hij had natuurlijk een orkest van wereldfaam ter beschikking dat thuis is in alle registers. En wederom werden continu hoogtepunten bereikt waaronder ‘Black Orpheus’, een duet van Catherine met Hersch. De souvenirs volgden elkaar op met ‘Rosa Turbinata’ (uit de soundtrack van ‘Turks Fruit’), ‘Smile’ (gezongen door Tutu), ‘Ne Me Quitte Pas’ van Jacques Brel en ook hier het Braziliaanse hoofdstuk boordevol samba en saudade dankzij Pedro Moraes.

Afsluiter ‘Bluesette’ kreeg eveneens een sambakleedje aangemeten. “The biggest birthday party of the year,” zoals Mendoza aankondigde bij de aanvang. Emotie en actie over heel de lijn met dit waardig eerbetoon maar helaas met één grote afwezige, Toots Thielemans zelf.

Tekst © Georges Tonla Briquet  -  foto’s © Thomas Verfaille