Focus Samuel Ber - Double Bill - Bozar, Brussel

Zondag 9 december 2018: Pentadox en Malaby/Dumoulin/Ber

PENTADOX “Between”

Samuel Ber, drums
Sylvain Debaisieux, tenorsax
Bram De Looze, piano
Guillaume Orti, altsax
Bo van der Werf, bariton sax

Saxofonist Sylvain Debaisieux, pianist Bram De Looze en drummer Samuel Ber wonnen als het trio Pentadox de wedstrijd Jong Jazztalent Gent 2018. Hun project om het trio uit te breiden en artiesten in residentie uit te nodigen kreeg een eerste vorm met het kwintet “Between”. In 2019 volgt nog een andere uitbreiding tot een elektroakoestisch sextet “Fragments of Expansion”.

De vergelijking die Pentadox online meegeeft, dat elk stuk als een bordspel is met eigen regels, melodische fragmenten, ritmische patronen en harmonische en filosofische concepten, geeft goed aan hoe Pentadox werkt. Een aantal elementen lagen merkbaar min of meer vast, zoals intro’s van composities, bepaalde thema’s en sommige overgangen. Daarnaast was er - anders dan in typische jazznummers met een afgesproken volgorde voor thema en solo’s - ook ruimte om te schuiven. Zo te horen konden spelers naargelang de bewegingen soms zelf posities kiezen en mocht een stuk dan deels onvoorspelbare wendingen nemen.

Klankkleuren konden vermengen en versmelten of elk andere richtingen aannemen. Ritmes en melodische lijnen volgden elkaar met flink wat afwisseling op en aan. Een paar keer vroeg ik mij af of delen van verschillende composities als met een copy-paste-techniek werden ingevoegd als het zo uitkwam. Andere keren waren composities zo open dat ze overgingen in improvisaties, vanwaar dan naar een andere compositie werd overgestapt. Vooral De Looze en Ber speelden het spel zelfzeker, maar de ideeën kwamen van alle kanten.

Zonder jachtigheid was deze muziek uitdagend voor zowel spelers als toeschouwers en het resultaat bijna continu echt knap.

In de korte pauze ging de cd-verkoop van start, een gebeuren dat kon hervatten na de tweede set. Van elke groep op deze double bill verscheen immers net een album.


MALABY/DUMOULIN/BER

Tony Malaby, tenor- en sopraansax
Jozef Dumoulin, keyboards & electronics
Samuel Ber, drums

Met zin voor variatie, grote trefzekerheid, opvallend veel zelfvertrouwen en een soepele flair had Ber al in de eerste set zwierige bewegingen getoond. Ook in deze bezetting kreeg zijn spel vaak de allure van een ritmisch schilderen met verschillende stokken, brushes, blote handen en efficiënte percussie. Bij Pentadox zat het meest swingende stuk aan het eind, het trio Malaby/Dumoulin/Ber ging er al in het eerste nummer vrij snel met een stevige drive tegenaan.

Vele saxofonisten hebben techniek en een zekere eigenheid, de sound van Tony Malaby kon meteen tot de verbeelding spreken. Malaby gaf zijn tenorsax zoveel lichaam en ziel mee dat ik mij afvroeg hoe het moet geweest zijn om de vroege saxlegendes live te horen. Hoe hij met zijn instrument zwaaide, deed ook aan Lester Young denken. Zonder verschroeiend te zijn klonk Malaby aldoor intens, hoogstaand en bijzonder creatief. En zo speelden ook Dumoulin en Ber.

Alle drie waren de muzikanten heel aanwezig in de flow die vaak een grote stuwkracht meekreeg. Deze trio-opstelling straalde een gebalde spanning uit en ook in tragere tempo’s legden de Belgen een drang vooruit aan de dag. In een beschouwend moment bleven de voetjes op de grond, terwijl de elektronische klanken die Dumoulin aanbracht niet altijd even vertrouwd of aards klonken. Dit trio kon je associëren met uiteenlopende gevoelens en plaatsen, maar om echt weg te dromen was deze muziek te tintelend creatief. In fragmenten beleefde ik toch wat van een trip, o.m. langs verlaten, beregende straten naar een goed bevolkte, alternatieve nachtclub – maar het was geweldig zoals het was, in een zaal met de naam Studio met een live publiek en wellicht heerlijke opnamen.

Tekst © Danny De Bock  -  foto’s © Jens Tytgat