Black Flower – NanoKosmos - Brussels Jazzfestival

Flagey, 14.01.2023

Hoe verbind je de microkosmos van jazz aan het nano-universum van de natuur? Nathan Daems en Black Flower zochten naar een mogelijke oplossing en vonden die ook met de hulp van wetenschapper Michiel van der Meulen en “visual artist” Nele Fack. Onder de verzamelnaam NanoKosmos presenteerden ze hun bevindingen. Het werd een totaalspektakel waarbij muziek en beeldmateriaal op meeslepende wijze samenvloeiden.


De achtergrond

Via zijn interesse voor wetenschap raakte Nathan Daems gefascineerd door microscopische beelden van zowel levende organismen als van stenen en kristallen. Onzichtbare werelden voor het blote oog maar toch onderling met elkaar verbonden. Vanuit dit gedachtengoed naar de haast onhoorbare geluiden tijdens een concert (ademhaling, kleppenspel van de saxofoon, geschuifel over drumvellen, ….) was de volgende stap. Maar hoe illustreer je dit alles?

Daems nam opnieuw contact op met Michiel van der Meulen die niet alleen wetenschapper en geoloog is maar tevens muziekproducer en zijn kennis reeds deelde voor ‘Magma’, de vorige opname van Black Flower. Dankzij zijn netwerk geraakten ze aan het nodige beeldmateriaal. Om deze minuscule stelsels vervolgens te onthullen gingen ze aankloppen bij Nele Fack die in het verleden samenwerkte met Simon Segers en De Beren Gieren naar aanleiding van de voorstelling ‘Thelonious’ van Zonzo Compagnie. Zij puzzelde de finale projectie-installatie bij elkaar.

Het concert

Het werd alleszins geen live aflevering van jongens en wetenschap maar wel degelijk een Black Flower optreden zij het met een aantal vernieuwde perspectieven. De eerste zwart-witbeelden, spacy klanken, wat licht sjamaangeroffel en het geklingel van belletjes leidden het aanwezige publiek stapvoets binnen in een ogenschijnlijk ver afgelegen melkwegstelsel. Tot ney en trompet voor vertrouwde en geruststellende impressies zorgden en het vijftal aan de hand van een eerste crescendo opbouw de typische Black Flower sound ontplooide. Opvallend daarbij was dat het accent toch wel minder op ritme lag en verschoof naar het creëren van een sfeer met raadselachtige ondertoon.

Er ontspon zich geleidelijk aan een steeds meer gelaagde soundtrack geschikt bij de beelden die in slow motion voorbijgleden. Simon Segers was de voodoo-meester van dienst die het trance-element aanreikte. Een paar keer scheurde het gezelschap in “insterstellar overdrive” langs de Pink Floyd-constellatie zeker toen Filip Vandebril op zijn Bass VI daar een solo bij inlaste en het hele gezelschap wat later landde op planeet rock waar Segers als een humanoïde aanhoudend doordringende beats liet weerklinken. Wie de ogen even dichtkneep, waande zich als het ware in de hyperloop van Elon Musk.

Fascinerend ook was de organische combinatie van ney en cornet die perfect paste in dit scenario. Ergens daartussen werd nog een psychedelische link ingelast naar dub en de zo vertrouwde Ethipische patronen mede dankzij de interventies van Karel Cuelenaere op orgel. Door dergelijke interacties en referenties creëerden de vijf tijdens het hele optreden een geologische codetaal gebaseerd op een Black Flower grammatica. Om op het einde quasi geruisloos te verdwijnen in de nevelen van de nanokosmos. Het applaus bleef even achterwege door de impact van deze vertoning.

Hopelijk was dit het begin van een saga gelijkwaardig met Asimov zijn Foundation trilogie.

Tekst © Georges Tonla Briquet  -  foto's © Patrick Van Vlerken