Off Course! … Where else?
Various
SMA / Intakt / Fou Records / La Buissonne / Cristal Records / Yolk Music
De titel voor deze compilatie haalden we bij de recente cd van Joëlle Léandre. Waar anders dan in jazz vind je doorgedreven muzikale experimenten op het snijpunt van partituur, improvisatie en traditie?
Seonaid Aitken Ensemble – Chasing Sakura
SMA
De Schotse violiste Seonaid Aitken (Rose Room, Deacon Blue, Orchestra Of Scottish Opera) vond haar inspiratie voor een opdracht van het Edinburgh Jazz & Blues Festival (editie 2021) bij de bloesems van de Japanse kerselaars. In Japan (waar ze een tijd verbleef) noemen ze dit natuurverschijnsel “sakura” en wordt het beschouwd als een teken van hoop en optimisme maar ook van vergankelijkheid.
Aitken putte uit jazzidiomen, klassieke muziek en folktradities om haar ideeën in dit verband tot een heuse suite om te vormen. Voor de opname koos ze als instrumentarium twee violen, altviool, cello, bas, tenorsaxofoon en fluit. Van pure swing en kamermuziek tot de repetitieve lijnen van Philip Glass, het wordt hier allemaal in verwerkt.
Een cd als een overzicht van alle actieterreinen waarin deze polyvalente muzikante en componiste zich beweegt.
Christoph Irniger Pilgrim – Ghost Cat
Intakt
Recent verscheen nog ‘The Music Of Pilgrim’ waarop Christoph Irniger composities van zijn groep Pilgrim bewerkte voor het Swiss Jazz Orchestra. ‘Ghost Cat’ bevat nieuw materiaal voor zijn vertrouwd kwintet met verder nog gitarist Dave Gisler, pianist Stefan Aeby, bassist Raffaele Bossard en drummer Michael Stulz.
Een hyperkinetische aangelegenheid boordevol versnipperde actiepassages afgewisseld met mijmerende overwegingsmomenten. Of ook hoe de vijf het elimineren ombuigen tot toevoegen zoals in het twaalf minutenlange ‘Calling The Spirits’. Elkeen krijgt op zijn beurt de rol van stoorzender toegeschoven met vooral Gisler die zich hierbij telkens duidelijk het best in zijn nopjes voelt.
Een gepaste release om het tienjarig jubileum te vieren van deze wat onderschatte groep.
Joëlle Léandre & Paul Lovens – Off Course!
Fou Records
Het betreft een live opname uit 2013 die nu pas uitgebracht werd. Op de eerste track (‘Off Course!’, achtentwintig minuten) dwaalt Joëlle Léandre continu met haar strijkstok langs de snaren van haar contrabas. Drummer Paul Lovens (Alexander von Schlippenbach, Peter Brötzmann) blijft ondertussen druk in de weer met drumset, cymbalen en gongs waardoor klanken uit niet-westerse werelden binnensluipen in deze bijzondere cocon.
We horen tevens enkele flarden boventoonzang (of wat hier op gelijkt) en verwrongen operalyriek. Soms lijkt het of beiden apart gaan improviseren maar niets is minder waar. Ze laten elkaars creatieve uitingen telkens naadloos samensmelten en respecteren op die manier hun wederzijdse vrijheid zonder de eigen onafhankelijkheid te verloochenen. Ze versnellen en vertragen daarbij op hetzelfde moment als dansers volgens een choreografie van Anne Teresa De Keersmaeker. Het zes minuten durende bisnummer (‘…where else?’) is net iets experimenteler.
Noteer de gepaste labelnaam.
Jean-Marie Machado & Danzas – Cantos Brujos
La Buissonne
Een heel programma en een uitgebreide elfkoppige bezetting voor het nieuwste project van componist en pianist Jean-Marie Machado. Uitgangspunt was ‘El Amor Brujo’ (‘L’Amour Sorcier’), een “gitaneria” (gezongen pantomime) uit 1915 van de Spaanse componist Manuel de Falla.
Machado herwerkte het tot een muziekstuk van een uur (oorspronkelijk duurde het vijfentwintig minuten) opgedeeld in vijf “enscenas” rond de thema’s hekserij, onmogelijke liefde en verleiding. Daarbij werd het flamenco-element afgezwakt en kregen Afrikaanse en Arabisch-Andalusische invloeden meer aandacht. Populaire traditionele deuntjes werden daarbij gekoppeld aan donkere en licht experimentele passages.
Uit hetzelfde tijdperk van begin twintigste eeuw duiken eveneens overeenkomsten op met werk van Ravel. Machado legt tevens de link naar de zogenaamde “third stream” en Gil Evans zijn werk voor Miles Davis en ‘Sketches Of Spain’ (waarop een uittreksel van ‘El Amor Brujo’ staat).
Te beluisteren met koptelefoon of de juiste geluidsinstallatie. Liefst ook zo snel mogelijk een live uitvoering in onze contreien.
Obradovic-Tixier Duo – A Piece Of Yesterday
Cristal Records
De titel verwijst naar het persoonlijk verleden van beide uitvoerders en vooral naar de lockdown periode toen ze net als iedereen voor een onverwachte muur kwamen te staan en vrienden en kennissen verloren. Lada Obradovic (drums, glockenspiel, kalimba, pads) en David Tixier (piano, toetsen, bas, DSP) brengen hun relaas hierover. Gids daarbij is het fictieve personage Ehrmo (een anagram gelicht uit de Odyssee).
Bij elk van de negen hoofdstukken voegden ze een kortverhaal toe in het achtentwintig pagina’s tellende boekje. Hun gezamenlijke muziekethiek leidt tot een mix van akoestische melodieën en elektronische beats gekoppeld aan referenties en invloeden die reiken van The Bad Plus en Anton Eger tot soundtracks voor sciencefiction feuilletons en een label als Brainfeeder. Een spel van licht en schaduw en van gruwelijke actie en poëtische verwondering gepimpt met een sprankeltje hoop.
Kunstzinnig uitgebracht in uitvouwbare digipack gesierd door tekeningen van Manuel Sumberac.
Orbit – in-visibility
Yolk Music
Het tweede hoofdstuk van deze drie zoekende zielen en meteen een logisch vervolg op het titelloze debuut uit 2019.
Algemene onrust is opnieuw symptomatisch over heel de lijn maar pianist Stéphan Oliva (Paul Motian, Marc Ducret), contrabassist Sébastien Boisseau (Daniel Humair, Mâäk’s Spirit) en drummer Tom Rainey (Fred Hersch, Ingrid Laubrock) buigen die steeds om in eigen voordeel door er bijvoorbeeld een heftig actiemoment van te maken helemaal in New Yorkse stijl. Ze laten eveneens sporen na van een poëtische dieptegang.
Eindigen doen ze op uiterste serene wijze aan de hand van de titeltrack die ze ontleenden bij Bill Evans. Een gegeven dat duidelijk tijdens een concert alle kanten uit kan.
© Georges Tonla Briquet
