Jazz & beyond 2022
Various
Igloo / Edition / Zephyrus / Effendi Records
Vijf recente kruisbestuivingen tussen jazz en andere muzikale tradities, van Noord-Afrika via Schotland tot Noorwegen.
Majid Bekkas – Joudour
Igloo
Vrij vertaald betekent “joudour” wortels. De Marokkaanse multi-instrumentalist Majid Bekkas keert inderdaad terug naar zijn origine en ook in de tijd, twintig jaar geleden om precies te zijn. Toen verscheen zijn invloedrijke ‘African Gnaoua Blues’, een vermenging van Noord-Afrikaanse tranceritmen, blues en jazz. Stijlelementen die wederkeren op ‘Joudour’ maar uitvergroot en in verder doorgedreven combinaties. De Malinese blues en ook de Mandingo-stijl sijpelen meer dan regelmatig door, net als diverse westerse invloeden. Ook het vraag-en-antwoordspel uit de gospel duikt op. Een van de meest expliciete voorbeelden op het kruispunt van verschillende culturen is ‘Desert Swing’.
Opnieuw met muzikanten uit Afrika en Europa, waaronder Manuel Hermia op bansuri en saxofoons en de Algerijnse drummer Karim Ziad (Joe Zawinul, Cheb Kaled).
Als er een recente opname in het genre is dat extra aandacht verdient, is het deze.
Matt Carmichael – Marram
Edition
De natuurfoto’s van de hoes vormen een directe aanduiding van waar de Schotse tenorsaxofonist Matt Carmichael met zijn muziek naar toe wil. Voeg daar nog aan toe dat de cd-titel ‘Marram’ vertaald kan worden als “wild zeegras” en het zal niet verbazen dat de invloeden uit Keltische traditionele muziek legio zijn.
Van pure melancholische passages tot volksdansen, het zit allemaal verwerkt in zijn jazzpatronen. Violist Charlie Stewart levert de meest folkgetinte esthetiek terwijl pianist Fergus McCreadie voor de nodige jazzomwentelingen zorgt. De ritmesectie (drummer Tom Potter en contrabassist Ali Watson) stelt zich even soepel op in de twee genres terwijl Carmichael de rol op zich neemt van mistverspreider en zo beide verenigt en terug uit elkaar drijft om tot nieuwe concepten te komen.
In het ultrakorte ‘Road To The Sea’ lijkt hij trouwens gevangen te zitten in een dwangbuis van jazz waar hij al snel uit ontsnapt. De titeltrack zelf leunt wel sterk aan tegen de traditional ‘Amazing Grace’. Naar het einde van de cd toe trekt de mist op na nog een laatste stormachtige uitbarsting en beland je in een wijds open landschap.
Best te genieten met een Talisker single malt whisky van 10 jaar in de hand.
www.mattcarmichaelmusic.com
https://editionrecords.com/artists/matt-carmichael/ 
Daniel Herskedal – Out Of The Fog
Edition
Nieuw grensverleggend werk van de grootmeester der noordelijke sfeerscheppingen. Titels boordevol (natuur)symboliek (‘Out Of The Blue’, ‘Tundra’, ‘Out From the Sea’) en aangepaste hoesfoto’s laten er geen twijfel over bestaan. De Noorse tubaïst Daniel Herskedal neemt de luisteraar wederom mee op trektocht door ijzige decors.
De haast huiveringwekkende en ijle sirenezang van Emilie Nicolas past perfect in dit kader. Gitarist Eivind Aarset reikt lichtgevende kleurschakeringen aan terwijl drummer Helge Norbakken voor een lichte trance-ondertoon zorgt. Noordelijke jazzpop die een onderkoelde poëtische kracht uitstraalt en die reikt van Björk en Marie Boine tot Kate Bush. Luister vooral eens naar ‘I’ll Sleep Later On’ waarin zelfs affiniteiten opduiken met Grace Slick en Jefferson Airplane.
Een extra bewijs van de caleidoscopische en gedurfde releasetactiek bij Edition.
https://editionrecords.com/artists/daniel-herskedal/
https://danielherskedal.com/ 
Kosmo Sound – Fruit Of The Void
Zephyrus
Tweede album van het sextet met in de rangen Ambroos De Schepper (sax/percussie), Edmund Lauret (gitaar), Marius Couvreur (drums, percussie), Mattias Geernaert (bas), Cyriel Vandenabeele (gitaar) en Bos Debusscher (toetsen, synths). Heren wiens connecties reiken van Bandler Ching, RVB Quartet en Nordmann tot The Milk Factory en SUWI.
Samen schuimen ze verder de scheidingslijnen af tussen jazz, dub, exotica, reggae en rock. Het is onmogelijk de invloed van The Clash weg te cijferen, zij het dat hier niet gezongen wordt. Bij Kosmo Sound mag het al eens speelser klinken, gaan ze hels tekeer, duikt er plots een surfgitaartje op of laten ze de luisteraar verweesd achter door te verdwijnen in spacy nevelen.
Ook voor fans van Lucid Lucia, Black Flower, Dans Dans en Echoes Of Zoo.
www.kosmosound.be
www.zephyrusrecords.be 
Rafael Zaldivar – Rumba
Effendi Records
Wat aanvankelijk eerder klinkt als een soundcheck voor zang, piano, synthesizer en percussie krijgt al snel een vervolg in een meer geordende melodielijn voortgedreven door een expressieve piano en een onderliggende repetitieve percussiedynamiek. Tot de eerste echte versnelling ingezet wordt en er zich een complex web van interactieve connecties ontplooit met in de hoofdrol Miguel Zenón.
Onder de andere achtentwintig (!) (gast)muzikanten die hier opdraven vinden we Terri Lyne Carrington, Ingrid Jensen en Kurt Rosenwinkel. Laten we vooral bassist Rémi-Jean Leblanc niet vergeten (zijn Jaco Pastorius-solo in ‘Alma’). Rafael Zaldivar leidt van achter zijn piano alles langs uiterst kronkelige bochten met zijn Cubaanse roots onlosmakelijk als routeplanner. Dat hij tevens een volwaardig percussionist is, klinkt duidelijk door. Een paar keer wordt het geheel net wat doorzichtiger maar nooit voorspelbaar want telkens duiken onverwachte kronkels op.
Een trip door een verrassend Afro-Cubaans jazzpretpark. Luistertips bij voorbaat om dit in te schatten: ‘Short Blues’, ‘Eleggua’ en ‘Crying For Cuba’.
https://www.effendirecords.com/
© Georges Tonla Briquet - foto © ferdinand dupuis-panther
