Intakt special
Various
Intakt Records
Patrik Landolt, oprichter van het Zwitserse Intakt (1986), zet dit jaar een stap terug. De man is ondertussen zesenzestig en heeft zijn sporen verdiend. Hij maakte van het label een niet-commerciële organisatie die ondertussen internationale weerklank heeft (voor New York City Jazz Record was het - opnieuw - het label van het jaar). Met Intakt creëerde Landolt zijn counterbeweging als statement tegen de massacultuur en het “mainstream” aanbod.
De succestroeven uit het verleden blijven gewaarborgd dankzij hoogstaande kwaliteitsreleases, creatieve muzikanten met wie een sterke band opgebouwd wordt, een uiterst rijke “back” catalogus die beschikbaar is, gerichte samenwerkingen en bovenal een gemotiveerde ploeg. Anja Illmaier, Florian Keller, Fiona Ryan en Stéphanie O. Jaquet, die in overleg met Landolt deze overgang samen planden, zetten het werk voort met een optimistische blik op de toekomst en vooral ook een lange termijnvisie.
Een overzicht van recente releases.
Omri Ziegele Where’s Africa – That Hat
Intakt CD 375
Jazz? Rock? Funk? Soul? Afrobeat? Door de bizarre wendingen is een enkele omschrijving te beperkt. Omri Ziegele treedt op als spelverdeler maar zou duidelijk al snel in het luchtledige staan blazen zonder de inventieve omlijsting van toetsenist Yves Theiler (Ketron GP1, Rhodes Mark II) en drummer-percussionist Dario Sisera.
Elkeen zorgen ze voor kleurrijke accolades. Het bijna tien minutenlange ‘Carpathian Folk Song’ is daar een mooi (introspectief) voorbeeld van met Ziegele op ney terwijl ‘Mother Is Always In Time’ aanleunt bij de hits van Booker T. & The M.G.’s. In ‘You Know, I Don’t Know, Nobody Knows’ drijven ze hun kunstjes tot het uiterste met Ziegele die nog vocalen toevoegt.
Het trio zet hier een originele pendeldienst op tussen het elektrische westen en akoestisch Afrika.
Lopez-Laubrock-Rainey – No Es La Playa
Intakt CD 376
Zoals de cd-titel aanduidt, is dit geen daguitstapje naar zee maar eerder een trip naar de marge van de New Yorkse jazz- en improvisatiescene. Saxofoniste Ingrid Laubrock en drummer Tom Rainey nemen samen met bassist Brandon Lopez de luisteraar op sleeptouw door een wirwar van achtersteegjes waar uit alle ramen en kelderverdiepingen flarden muziek klinken.
Soms gaat het langzaam voortschrijdend om vervolgens tegen helse snelheid vooruit te stormen. Continu wisselen ondefinieerbare geluiden en trillingen af met plotse energieke opstoten. Het trio wentelt en worstelt zich haast in extase door dit zelf gecreëerde labyrint. Knap hoe ze bijvoorbeeld in ‘Little Distance Before’ aanvankelijk elk in hun hoekje ideeën uitbroeden en vervolgens omzichtig toenadering zoeken.
Laat u bij dit alles vooral niet misleiden door een titel als ‘Camposanto Chachacha’. Zes routes in totaal die in lengte variëren tussen vijf en dertien minuten. Sfeer en actie als elkaars yin en yang.
Punkt.Vrt.Plastik – Zurich Concert
Intakt CD 380
Achter Punkt.Vrt.Plastik schuilen pianiste Kaja Draksler, bassist Petter Eldh en drummer-percussionist Christian Lillinger. Een pianotrio “hors serie” zeg maar. In de loop van dit Zurich concert (opgenomen tijdens het unerhört!-Festival in Zürich op 14 mei 2021) herwerkten ze hoofdzakelijk composities van hun ‘Somit’ (Intakt 353).
Ze gunnen zichzelf noch de luisteraar haast geen minuut respijt. Gedurende een uur volgen de tribulaties elkaar op tegen hoge snelheid. Een pandemonium van concentrische creatiegolven met een gevoel voor humor (het cartooneske ‘Body Decline-Natt Raum’) en een ingetogen poëtisch moment (‘Morgon Morfin’). Gerichte chaos of verstoorde orde? De drie ontwikkelden een eigen codetaal die ze hier op uitzinnige wijze etaleren.
Te definiëren als een heuse jazz-a-sutra. Met een Petter Eldh die in deze context beter op zijn plaats is dan aan de zijde van Lucia Cadotsch (Bozar, 10.03.2022).
Dave Gisler Trio – See You Out There
Intakt CD 378
Hun ‘Zurich Concert’ (Intakt 357) was meteen een van de hoogtepunten uit 2020 en het optreden in nona (28 oktober 2021) liet bij de aanwezigen een blijvende indruk achter. Het moet gezegd worden dat het team van gitarist Dave Gisler, drummer Lionel Friedli en bassist Raffaele Bossard samen met trompettiste Jamie Branch een winnende combinatie is over heel de lijn.
Op ‘See You Out There’ komt saxofonist David Murray de gelederen extra versterken. Onnodig toe te voegen dat de onderlinge wisselwerkingen voor de nodige kortsluitingen zorgen. Een Big Bang met gevolgen. Adembenemend en explosief vanaf de kickstart (‘Bastards On The Run’) maar tevens met uitdeinende neveneffecten zoals in de titeltrack en de Truffaz-verwante passages (‘The Vision’, ‘High As A Kite’). Afsluiter ‘Better Don’t Fuck With The Drunken Sailor’ is dan weer een verwrongen blues in de beste Elliott Sharp-traditie.
Een kwartet/kwintet dat elke hippe rockgroep degradeert tot een simulacrum.
Elias Stemeseder – Piano Solo
Intakt CD 377
Sinds deze Oostenrijkse pianist in 2015 van New York zijn uitvalsbasis maakte, speelde hij zich langzaam maar zeker in de kijker. Dat hij actief is bij het Jim Black Trio is een van de verklaringen. Ook de samenwerkingen met onder andere Anna Webber en Christian Lillinger leverden hem het nodige respect op.
Maar het is hoofdzakelijk zijn eclectische stijl waardoor hij bekend raakte. Op deze solo-cd legt hij vooral het accent op zijn eerder expressionistische en conceptuele zijde. Repetitieve lijnen worden aangevuld met net toegankelijkere invallen. Kenmerkend is de percussieve aanpak die nu eens tintelend klinkt om even later een meer donkere ondertoon te bevatten. Onbevangen spielereien wisselen zo af met een doordachte rationele dynamiek. Stemeseder richt de focus op de morfologie van de composities zonder dat het een cerebrale stijloefening wordt. Een enkele keer slaat hij het minutieus uitgedachte patroon zelf aan diggelen waardoor de aandacht opnieuw op scherp gesteld wordt.
Een opname die buiten de huidige golf van de “new wave of piano” valt maar net daarom extra intrigeert.
Fujiyama-Haynes-Mori – Quiet Passion
Intakt CD 387
Het bleef jaren stil rond de Japanse pianiste Yuko Fujiyama (William Parker, Wadada Leo Smith) maar ze behield de passie. Getuige hiervan is deze opname die ze maakte in de New Yorkse Samurai Hotel Recording Studio op 19 december 2019 in gezelschap van Graham Haynes (cornet, electronics) en Ikue Mori (electronics).
De vermelde electronics zijn weliswaar beperkt tot een absoluut minimum. Het zijn eerder de stiltes die doorwegen. Deze worden hoofdzakelijk opgevuld met de abstracte pianoriedels van Fujiyama afwisselend solo, in duo en ook al eens in trio. Tweemaal wordt er “gemusiceerd” rond een gedicht van Shuntaro Tanikawa, haast geruisloos ingesproken door Fujiyama. Door de subtiele enscenering ontstaat een homogene en vooral suggestieve uitstraling getekend door een zekere zwaarmoedigheid. Wie Haynes kent van bij M-Base Collective en zijn hiphop uitstappen moet even bijsturen.
© Georges Tonla Briquet
