Tiziano Tononi & The Pahà Sapà Ensemble – Winter Counts (We’ll Still Be Here!)
T
Felmay
De eerste zin in het uitgebreide boekje luidt “This is an anti-fascist record”. Tiziano Tononi, drummer-percussionist en muzikaal directeur van deze dubbel-cd, neemt een duidelijk standpunt in. ‘Winter Counts (We’ll Still Be Here!)’ is zijn aanklacht tegen de genocide van de Amerikaanse indianen. Aansluitend ondersteunt hij tevens de strijd van diegenen die sociale en maatschappelijke onderdrukking willen uitroeien. Een vurig en pakkend betoog van het eerste woord tot de laatste noot.
Tononi is niet aan zijn proefstuk toe. We verwijzen naar onder meer zijn eerbetoon aan Don Cherry (‘Awake Nu’), Rashaan Roland Kirk (‘We Did It, We Did It!’) en de Ornette Coleman trilogie (‘Peace Warriors/Forgotten Children/Air Sculptures’). Deze keer haalde hij inspiratie bij de indianenstammen van Noord-Amerika. ‘Winter Counts’ verwijst naar de gelijknamige kalender van de Lakota-stam die deze schilderde op buffalohuiden en die de periode overbrugde van winter naar winter.
Het is voor Tononi het startpunt om al het leed dat de blanken veroorzaakten tegenover de inheemse volkeren bij de “verovering” van Amerika aan te klagen. Hij trekt de lijn radicaal door naar de huidige maatschappij waar helaas racisme, onderdrukking en aanverwante situaties nog steeds actueel zijn. Een ander punt waar hij de aandacht op vestigt, is de verwoesting van de aarde door het kapitalisme boven de krachten van de natuur te stellen. Zonder de verminkende impact van de blanke religie te vergeten.
De teksten, gedrenkt in tranen en bloed, worden afwisselend gezongen en parlando ingesproken. Onder de namen die doorheen het hele conceptalbum opduiken noteren we deze van onder meer John Trudell (herbeluister zijn platen!), Alan Stivell (wiens ‘Spered Hollvered/Deliverance hernomen wordt), Johnny Cash (een referentie naar ‘Bitter Tears: Ballads Of The American Indian’), Russel Means (een van de medeoprichters eind jaren zestig van de American Indian Movement), de Black Panther Party, de Oglala Lakota (spirituele verzetsleider Crazy Horse) en andere muzikale grootheden met een directe link naar gitaristen Jesse Ed Davis, Link Wray en Jimi Hendrix door hun achtergrond.
De muzikale omkadering omhelst het meest geëngageerde deel van de jazzgeschiedenis met voorop Art Blakey en John Coltrane. Andere connecties leiden dan weer tot bij Jean-Luc Ponty en Frank Zappa (wiens thema van ‘Peaches en Regalia’ verwerkt wordt in ‘The Talkin’ Leaves’). Tononi kon beroep doen op twee verschillende ensembles, het negenkoppige The Pahà Sapà (Black Hills) Ensemble en een septet voor het vijfentwintig minutenlange ‘Tashunka Witko’s Last Stand’ (met in de gelederen Joe Fonda).
Zowel inhoudelijk als muzikaal een opzienbarend meesterwerk te vergelijken met ‘Escalator over the Hill’ van Carla Bley en Paul Haines. Parallellen zijn er tevens met het werk van Italian Instabile Orchestra.
Had deze opname ons eerder bereikt (release was 20.09.2023) prijkte ze bovenaan de lijst van de beste opnamen uit dat jaar. Sowieso een tijdloos document dat hopelijk nog de nodige aandacht krijgt.
EXTRA
Tiziano Tononi was eveneens betrokken bij ‘The Dreamtime’ (Felmay, 2023) van Daniele Cavallanti & The Songlines Band. Cavallanti draagt deze cd op aan de aboriginals van Australië en Bruce Chatwin die hun zaak verdedigde. Het album bevat tevens een hommage aan Pharoah Sanders en Angiolo Tarocchi (‘Black Leo’).
Muzikaal ligt alles in het verlengde van ‘Winter Counts’ met hoofdzakelijk composities die aftoppen boven de tien minuten.
© Georges Tonla Briquet
FELMAY
BANDCAMP Winter Counts (We’ll Still Be Here!)
BANDCAMP ‘The Dreamtime’
