Improviseren met Stefano Giust

S

Setola Di Maiale

De Italiaanse drummer Stefano Giust (niet te verwarren met de gelijknamige saxofonist) zijn ideeën reiken verder dan alleen de muziek. Dat hij de non-conformistische wereld van de improvisatie koos om dit alles uit te werken is dan ook haast vanzelfsprekend. Hij is bovendien de drijvende kracht achter het label Setola Di Maiale waarbij onderstaande releases verschenen.

In zijn muzikaal universum hangen onderbouwde voorbedachtheid en onvoorspelbare consequenties nauw samen. Het is steeds een spel van gradaties, correlaties en kortsluitingen. Het juist inschatten van berekende toevalligheden hoort daarbij, analyseren niet want het instant reageren is een must. Op die manier wijkt het pragmatische voor de verbeelding van elke medespeler. Dat het parcours vol hindernissen ligt, heeft hij enkel aan zichzelf en zijn medemuzikanten te danken. Maar geen nood, als heuse magiërs kunnen ze de tijd vertragen, laten versnellen of zelfs stopzetten om steeds met een oplossing naar voor te komen.

In 2019 bevond Stefano Giust zich verschillende malen in divers gezelschap om dit alles toe te passen. Twee van deze ontmoetingen zijn terug te vinden als kronieken van een continue saga.

Marić / Janje / Giust - Jars

Rustig keuvelend bouwden Henry Marić (klarinet, basklarinet, “prepared” gitaar), Boris Janje (contrabas) en Stefano Giust (drums) polymorfe structuren op volgens hun normen. Plaats van het gebeuren: Pontiera (Istrië), tijdstip 16 en 17 maart 2019.

De uiteindelijke vijftig minuten die weerhouden werden voor deze cd, zijn onderverdeeld in tien “nummers” maar ‘Jars’ valt te beluisteren als een continuüm van ideeën die langzaam uitgewerkt worden. Extreme uitvallen komen hier niet aan te pas. Snaren worden slechts op gekunstelde wijze beroerd, drumsticks dienen om over cymbalen te schuren en de klarinet zorgt hoofdzakelijk voor lichte briesjes. Ze ontfutselen als het ware soundclusters aan de stilte. Enkel in ‘Slon Živaca’ is er eventjes wat opschudding.

Een uiterst delicaat en broos hoorspel met een opmerkelijk hoog zen-gehalte. Gepaste soundtrack om Elvis Peeters zijn ‘Ommelanden’ te (her)lezen waarin tergende traagheid en een zuidelijke vorm van minimalisme voor de spanningsboog zorgen.

Ombak Trio – Through Eons To Now

Zes maanden later stond Stefano Giust te musiceren met saxofonist Cene Resnik en cellist Giovanni Maier (die voor de gelegenheid zijn contrabas thuisliet). Wederom een tweedaagse opnamesessie onder hetzelfde motto en met dezelfde richtlijnen, dat wil zeggen geen richtlijnen maar instant componeren in het heetst van de strijd.

Een crescendo opbouw en muzikanten die zowel unisono als ogenschijnlijk los van elkaar hun ding doen maar toch steeds op hetzelfde punt eindigen dankzij een gemeenschappelijke dialectiek. Hier werd alles uitgevoerd met tenor- en sopraansaxofoon (Cene Resnik) gekoppeld aan cello (Giovanni Maier) en natuurlijk de drums en vooral ook cymbalen van Stefano Giust.

Door de onderdrukte en meer beheerste werkwijze blijft alles toegankelijker dan de meeste toepassingen in deze context. ‘Watching Under The Carpet’ valt zelfs te omschrijven als filosofische mijmering. De andere titels zijn navenant. Of wat te denken van onder meer ‘’A Wrong Way To Be Right’, ‘Consequences Of A Doubt’ en ‘End Of Western Criteria’. Ombak Trio gaf de aanzet aan de hand van eigen opvattingen.

Aan de luisteraar om zijn ideeën te ontwikkelen. Zo vormt ‘Through Eons To Now’ de ideale voedingsbodem voor diepgaande debatten over improvisatie en de dingen des levens tijdens lockdowns of lange (winter)avonden.

© Georges Tonla Briquet

http://www.stefanogiust.it/projects/recent-projects
www.setoladimaiale.net