Oliver Schwerdt / Elan Pauer / Euphorium_freakestra
O
Euphorium Records en Creative Sources Records
De naam Oliver Schwerdt doet misschien niet meteen een belletje rinkelen, maar even googelen leert ons dat de man muziekwetenschapper en muzikant is. De baard waarmee we hem op foto’s zien, bezorgt hem een zeker Chriet Titulaer-gehalte. Was die Nederlandse televisiepresentator een promotor voor de wetenschappen, Oliver Schwerdt promoot free jazz. Hij stampte in 2003 Euphorium Productions uit de grond, waarmee hij behalve cd’s en videomateriaal ook boeken uitbrengt. Een opvallende uitgave is zijn monumentale “Große Monografie zu Günter Baby Sommer und zum Räumlichen in der Musik” over de Duitse free jazzslagwerker, vergezeld van een theoretisch kader en analytische uiteenzettingen.
© Christian Hüller
Zijn kennis en begrip van de free jazz haalt Schwerdt uit theorie én praktijk. Hij is een kenner van free jazz die menig legendarisch concert bijwoonde en hij zit zelf in verschillende groepen en onder meerdere aliassen aan de piano. Als je leest met wie hij al speelde en nog speelt, mag blijken dat hij ook muzikaal iets te vertellen moet hebben. Trompettisten Axel Dörner en Wadada Leo Smith, bassist Barre Phillips, drummer Günter Sommer en rietblazer Rudi Mahall mogen daarbij tot de verbeelding spreken.
Oliver Schwerdt - Prestige / No Smoking (dubbel-cd uit bij Euphorium Records)
Elan Pauer - Yamaha / Speed (cd uit bij Creative Sources Records)
Dit jaar zet Oliver Schwerdt zich heel expliciet op de kaart van de geïmproviseerde muziek met solo-opnamen van juni 2015, nl. de dubbel-cd Prestige / No Smoking onder eigen naam en de enkele cd Yamaha / Speed onder zijn pseudoniem Elan Pauer.
In het omstandige interview met zichzelf dat hij als liner notes bij de dubbelaar schreef en dat Paul Lytton vertaalde, noemt hij een solo-album een minimale vereiste om bij de hedendaagse impro-scene te horen. De legendarische Evan Parker dichtte deze cd’s alvast adjectieven toe als opmerkelijk en gevleugeld.
© Christian Hüller, 2012
Terwijl uit de liner notes behalve een pak bagage en grote eloquentie ook fijne humor spreekt (o.m. bij een inlassing van vraag en antwoord tussen geïnterviewde en vertaler), zit de finesse in de muziek niet of minder duidelijk in grappige passages – of het moet donkere humor zijn, als de pianist in de lage registers met dissonante tonen speelt.
Een duidelijker gelijkenis tussen tekst en muziek vinden we in de opeenvolging van ideeën en associaties die hoewel grillig in uitwerkingen vooral met een zekere logica op elkaar aansluiten, waarbij een breuk en een sprong voor- of achteruit niet uitgesloten zijn. Het zou wel eens kunnen dat de kenner van het genre daarbij verwijzingen vindt naar opnamen en concerten van Fred Van Hove, Cecil Taylor of Alexander von Schlippenbach - waarvan sprake in de tekst bij Prestige / No Smoking. In twee woorden samengevat staat ook de muziek van Oliver Schwerdt voor zware kost, maar weet die te intrigeren en een zekere opwinding over te dragen. Zo magisch als een van de genoemde grote voorgangers klinkt deze pianist mij nog niet in de oren, zijn gedrevenheid moet menig luisteraar een duwtje kunnen geven om terug te grijpen naar of meer te proeven van oude en nieuw free jazz of improvisatie. Deze opnamen herinneren mij op hun best aan live-optredens van o.a. Craig Taborn en Vijay Iyer.
Euphorium_freakestra - “Die Abenteuer des Birg Borgenthal” (cd uit bij Euphorium Records)
Samen met de heruitgave van “Die Abenteuer des Birg Borgenthal”, een quasi studentikoze, klaarblijkelijk niet te onderschatten voorstelling van Euphorium_freakestra uit het jaar 2000, waarachter mensen die enkel muziek lusten die binnen de lijntjes kleurt wel eens perverten of gedrogeeerden zouden kunnen vermoeden, maken de solo-opnamen van Schwerdt nieuwsgierig naar het Euphorium_freakestra anno 2017-2018.
Tekst © Danny De Bock
© Marcel Hoyer, 2009
