Mark Solborg – Tungemål I + II

M

ILK

Met twee boeken en twee cd’s (waarvan een dubbele) levert de Deens-Argentijnse componist, gitarist, improvisator en muziektheoreticus Mark Solborg een pak informatie annex passende score af. Welkom in de wondere wereld van een polyvalente creatieveling voor wie een eindresultaat de stap is naar de volgende uitdaging.

Met een twintigtal albums op zijn conto en soundtracks voor theater, dansvoorstellingen en film kan Solborg een indrukwekkend cv voorleggen. Bovendien is hij medeoprichter van het Deens label ILK dat er een bijzondere visie op nahoudt.

Het uitgangspunt van zijn nieuwste indrukwekkend project is het potentieel van de gitaar in de context van hedendaagse kamermuziek. Aansluitend komen de luisterervaring in intieme kring en de wisselwerking tussen gitaar en andere akoestische instrumenten aan bod. Daarnaast duiken er nog andere thema’s op waaronder de vraagstelling of het mogelijk is akoestisch en versterkt tegelijkertijd te spelen. Gedurende drie jaar ging Solborg tot het uiterste om dit alles uit te testen, te doorgronden en uiteindelijk ook op papier te zetten en vooral op te nemen. Zijn eigen “tungemål“ (taal annex grammatica) dus. De man leverde tevens ontwerp en illustraties voor de hoezen.

Honderdachtenveertig minuten muziek is veel natuurlijk. Rustig doornemen met de boeken in de hand is de aangewezen manier.

Volume I is volledig solo en bevat negentien taferelen, allemaal ontworpen door Solborg (op een uitzondering na). Een omzichtig snarenspel volgens vijf categorieën: ‘Conversations’, ‘Strings & Fingers’, ‘Songs’, ‘Preparations & Devices’ en ‘Pitch’. Onderverdelingen die heel breed geïnterpreteerd worden. De ‘Songs’ bijvoorbeeld vallen buiten de traditionele norm maar verbergen wel enkele parallellen met de geijkte vorm. Het is vooral een aaneenschakeling van contrasten zoals akoestisch-elektrisch, spelen-luisteren, dynamiek-timbre en zelfs perfectie-imperfectie.

Alhoewel solo is Solborg haast nooit alleen. Door (pedaal)effecten creëert hij een gespleten persoonlijkheid en musiceert hij regelmatig met zichzelf.

Voor Volume II haalde Solborg er rietblazers Lars Greve en Francesco Bigoni bij samen met pianist Simon Toldam. Drie muzikanten met wie hij al jarenlang samenspeelt in diverse constellaties. Een trio waarvan elkeen op zijn beurt continu grenzen aftast, nooit voor de meest voor de hand liggende keuze gaat en zeker niet vast te pinnen is op een stijl of methode. Ze leverden allen hun bijdragen voor het materiaal hier maar tot een heus kwartet komt het nooit, enkel duo’s en een trio.

Dit is eerder voor gevorderden door de meer doorgedreven experimenteerdrift. Dezelfde indeling met categorieën blijft behouden met het verschil dat ‘Conversations’ vervangen wordt door ‘Spaces’. Bijkomend element is het belang van de fysieke choreografie bij het bespelen van de (“prepared”) instrumenten. “Know the knobs. Know the instrument” en “Intonation and blend. Twin sisters” vormen de leidraad.

Alle opnamen gebeurden in één take zonder overdubs. De boeken (net als de cd’s elk onderscheiden in blauw en oranje) zijn uitgegeven met harde stoffen kaft. De inhoud: correspondentie, filosofische beschouwingen, illustraties partituren en beeldmateriaal.

Een heus panopticum met Solborg zijn eigen codes, principes en achterliggende ideeën. Zeg maar gerust zijn eigen “demodification” van de gangbare jazz- en improvisatiedialectiek. Goed nieuws voor wie er niet genoeg van kan krijgen, in de lente van 2021 verschijnt Volume III en dat zijn live opnamen met Susana Santos Silva, Lars Greve en Paul Lovens.

© Georges Tonla Briquet

Tungemål I

Mark Solborg: gitaar

Tungemål II

Mark Solborg: gitaar
Lars Greve: klarinet, basklarinet, sopraan-, tenor- en baritonsaxofoon
Simon Toldam: piano
Francesco Bigoni: tenorsaxofoon, klarinet

www.ILKmusic.com
www.solborg.dk