Maria Schneider Orchestra - Data Lords
M
Artist Share
In haar jongste project ‘Data Lords’ verdiept Maria Schneider zich met haar 18-koppige band van topmusici in de spanning tussen de digitale (cd 1: ‘Our Digital World’) en de organische (cd 2: Our Natural World) wereld of de gevaren van de data gedreven cultuur.
Het prachtige hoesontwerp toont de twee kanten van ‘Data Lords’ als de nerven van een blad.
Ze mocht met dit project ondervinden hoe de coronacrisis haar releaseplannen in de war stuurde. Bovendien trachtte ze in die periode haar moeder (95) te bezoeken. Die schreef een hele tijd geleden de laatste aanzet tot een kinderboek en stuurde dat naar Maria wat haar gelukkig maakte.
Maria Schneider kennen we als een geboren muzikale verhalenverteller. En in het opbouwen van haar album is de volgorde ervan voor haar essentieel. Het eerste luik ‘The Digital World’ opent met ‘A Lost World’ en sluit onbedoeld naadloos aan met wat we nu wereldwijd meemaken.
Voor Maria Schneider roept het de herinneringen op aan haar kindertijd toen ze in de natuur stenen raapten of stukjes metaal bewerkten of beschilderden, zelf een boekje in elkaar staken, creatief bezig waren, samen op straat speelden. Terwijl nu in de digitale wereld kinderen zich afzonderen en opgaan in apps en sociale media, smartphones om dopamine te scoren.
"I think one of the really mystical things about music is how you can go into that place inside of yourself, when you're writing or making something — that space that I was talking about that I fear we're losing. And I believe that when you make that encounter — with the most concentration, and the best craftsmanship, and everything else that you put together in your life to try to bring that into form as clearly as you can — then it captures something ineffable but that people feel. And it's very real."
Maria Schneider
‘A Lost World’ slaat op dat verlangen naar de ruimte die we vroeger mochten ervaren en nu is verdwenen. De nostalgische sfeer met solerend gitarist Ben Monder roept echo’s op van de samenwerking met David Bowie’s ‘Blackstar’. Die samenwerking dateert al van veel vroeger.
Maria Schneider verkiest de subtiliteit van enkele solisten tegenover het uitpakken van het hele orkest. Dat past ze ook in dit album toe waarmee ze zich onderscheidt in haar visie ten opzichte van bigband. Beide werelden wil Maria Schneider in haar composities op gelijke voet verbinden, de improvisaties als een belangrijk onderdeel van de orkestrale ontwikkeling. In het verbeeldingsrijke ‘A Lost World’ geeft ze naast Ben Monders royale bijdrage (haar gitarist al sinds 1994 in ‘Evanescence’) ruimte aan tenorsaxofonist Rich Perry, ook al een vaste waarde vanaf de eerste opnames.
In ‘Don’t Be Evil’ neemt ze Google op de korrel met een mokkend en zwaar geladen thema. Naast Ben Monder soleert Ryan Keberle op trombone, Jay Anderson op bas en Frank Kimbrough op piano. Het nummer beleefde zijn première op het Newport Jazz Festival op 6 augustus 2017.
‘CQ, CQ, Is There Anybody There?’ verwijst naar Maria Schneiders vader die als ingenieur een amateurradio met antenne bouwde en zijn drie dochters vertrouwd maakte met de Morse code. Voldoende voor haar om het idee van morse over te zetten in een thema. Donny McCaslin (tenorsax) en Greg Gisbert (trompet) tarten de uitdaging met de nodige electronica.
Na die heftige passage gaan we verder terug in de tijd met de verovering van het heelal met ‘Sputnik’ waarin Scott Robinson (baritonsax) de huidige race rond satellieten kracht bijzet.
De titeltrack ‘Data Lords’ rondt deze kant van het album af en vat de digitale overheersing samen die ons leven meer en meer bepaalt. Mike Rodriguez (trompet) en Dave Pietro (altsax) soleren.
"I often try to separate myself from the relentless noise of our digital world. I am sure many of you do the same. When I manage to make that space, I am easily drawn to silence, books, art, poetry, the earth and sky. From those encounters came the following inspirations."
Maria Schneider
‘Our Natural World’ evoceert rust en verademing. Zo roept ‘Sanzenin’ de oeroude tempels in Kyoto op. Gary Versace (accordeon) geeft meditatief de toon aan om de tuinen al wandelend te verkennen. Maria Schneider draagt het nummer op aan vriend en natuurfotograaf Justin Freed.
Voor ‘Stone Song’ inspireerde Maria Schneider zich op de keramiek van Jack Troy (https://www.jacktroy.net/potter.html) die in een houtvuur vorm krijgt en waar een innerlijke stem van uit gaat, omschreven als ‘ishi no sasayaki’ of ‘secret voice in the stone’. Ze vergelijkt zo de risico’s die de productie van zijn werk inhouden met de manier waarop dit ook in jazz speelt. Een compliment aan haar bandleden als ‘risk-takers’. Steve Wilson leidt op sopraan in een fraaie interactie met Gary Versace (accordeon), Frank Kimbrough (piano), Jay Anderson (bas) en Johnathan Blake (drums). Blake brengt een nieuw ritmisch elan mee.
In ‘Look Up’ mag Marshall Gilkes op trombone schitteren. We worden uitgenodigd op te kijken naar boven, de lucht, de bomen, de vogels… En daar sluit zich ‘Bluebird’ bij aan met Steve Wilson en Gary Versace als solisten. Dave Pietro (altsax) onderlijnt lieflijk expressief de poëzie van Ted Kooser in ‘Braided Together’. En ook “The Sun Waited for Me’ verwijst naar een gedicht van Ted Kooser (March 20) uit ‘Winter Morning Walks’. Maria Schneider bracht eerder al met sopraanzangeres Dawn Upshaw het gelijknamige album uit. Hier herneemt ze het als instrumentaal nummer om ‘Our Natural World’ af te sluiten. Donny McCaslin en Marschall Gilkes roepen het ontwaken op en het begroeten van elke dag met open geest en dankbaarheid.
De dubbelaar ‘Data Lords’ betekent het vijfde album van het Maria Schneider Orchestra (gevormd in 1992) en komt na ‘The Thompson Fields’ (2015). Tussenin ging Maria Schneider nog een samenwerking aan met David Bowie met ‘Sue (Or In a Season of Crime)’ in ‘Blackstar’. Ze werd onderscheiden met de NEA Jazz Master 2019 en haar album ‘Concert in the Garden’ kreeg in 2020 een ereplaats in de National Recording Registry (American Academy of Arts and Sciences).
Eén ding staat vast: Maria Schneider gaat niet over één nacht ijs en grijpt telkens de kans om via haar eclectische muziek de mensen aan het denken te zetten.
Haar kracht ligt ook in het verrassend toegankelijk maken van tamelijk complexe, doorwrocht gelaagde thema’s. Ze zoekt eerder naar de nuances in instrumentatie en het integreren van vele muzikale kleurschakeringen dan het overweldigend effect van bigband. Zo richt ze zich op verfrissende innovatieve improvisaties van accordeon, trombone, gitaar, sax, trompet en piano met altijd de betrokken vertrouwde muzikanten in gedachten. Sommigen maken al dertig jaar deel uit van de band.
‘Data Lords’ is een absoluut meesterwerk naar spirit en engagement van muzikale verwondering, getekend Maria Schneider, vol persoonlijke uitstraling, een mijlpaal aan de rand van haar zestigste verjaardag.
De package van ‘Data Lords’ omvat twee cd’s vergezeld van een prachtig geïllustreerd (Aaron Horkey) en grafisch verzorgd (Cheri Dorr) inlegboekje met sessiefoto’s van Briene Lermitte.
© Bernard Lefèvre
Musici:
Maria Schneider (composities, dirigent)
Steve Wilson (altsax, sopraansax, klarinet, fluit, altfluit)
Dave Pietro (altsax, klarinet, fluit, altfluit, piccolo)
Rich Perry (tenorsax)
Donny McCaslin (tenorsax, fluit)
Scott Robinson (baritonsax, basklarinet)
Tony Kadleck (trompet, bugel)
Greg Gisbert (trompet, bugel)
Nadje Noordhuis (trompet, bugel)
Mike Rodriguez (trompet, bugel)
Keith O’Quinn (trombone)
Ryan Keberle (trombone)
Marshall Gilkes (trombone)
George Flynn (bastrombone)
Gary Versace (accordeon)
Ben Monder (gitaar)
Frank Kimbrough (piano)
Jay Anderson (bas)
Johnathan Blake (drums, percussie)
https://www.mariaschneider.com/