Joëlle Léandre special
J
Not Two Records / Listen Foundation!
Twee albums met concertopnames van voor covid (2018 en 2019).
Joëlle Léandre – Beauty/Resistance
Not Two Records
De schoonheid van verzet verklankt door Joëlle Léandre en verschillende gastmuzikanten, opgenomen tijdens het Krakow Jazz Autumn Festival 2019 in de Alchemia Club. De aanleiding was de artistieke residentie van de bassist tijdens het evenement. Een en ander werd samengevat op drie cd’s, waarvan een in kwartet en twee in duo. Zoals te verwachten, gaat het om pure improvisaties waarbij de term “resistance” evenzeer vervangen kan worden door “samenhorigheid”. Rode draad zijn de mutuele verstandhoudingen om de strijd aan te binden tegen begrippen als absolute zekerheid, voorspelbaarheid, monotonie en uniformiteit. Een samenbundelen van krachten die uiteindelijk leidt tot een muzikaal statement van een bijzondere esthetiek samengevat in een drieluik.
CD 1 – Léandre/Rybicki/Kozera/Kaučič
Een eerste stuk van drieëndertig minuten gevolgd door een “encore” van net geen acht minuten, beide volgepropt met dissonante geluiden gecreëerd door twee contrabassen, een klarinet en drums. De ogenschijnlijke chaos en wanorde zijn wel degelijk gestructureerd en beantwoorden aan welbepaalde regels die door de vier protagonisten instant gedecreteerd werden. Als eb en vloed wisselen de onstuimige passages op regelmatige basis af met heel wat behoedzamere spinsels. Afwijkende patronen van harmonie en ritme alom waarbij melodielijnen ver te zoeken zijn. Het resulteert in abstracte patronen waaruit af en toe plots een vaag gestructureerde vorm tevoorschijn komt.
Intrigerend hoe deze vier dialogeren volgens een eigen improvisatielexicon. Opvallend bij dit alles is het veelvuldig gebruik van strijkstok door de bassisten.
Joëlle Léandre: contrabas
Zlatko Kaučič: drums, percussie
Mateusz Rybicki: klarinetten
Zbigniew Kozera: contrabas
CD 2 – Léandre/Kaučič
Léandre voor deze gelegenheid in tweespraak met drummer en percussionist Zlatko Kaučič (Evan Parker, Barry Guy, Ken Vandermark). Slechts met zijn tweeën en dus bijkomende vrijheden en andere spanningsbogen. Een donkere ondertoon overheerst. De basklanken leunen daarbij regelmatig aan bij de aparte sfeer van keelgezangen uit Mongolië. Tevens veel meer open en stillere stukken.
Ook hier in twee delen (17’19 + 7’02).
Joëlle Léandre: contrabas
Zlatko Kaučič: drums, percussie
CD 3 – Léandre/Mazur
Voor het laatste duet koos Léandre als partner Rafal Mazur die in de weer is op akoestische basgitaar. Een set van zowat veertig minuten die ze onderverdeelden in vijf hoofdstukken (I-V). De doordringende kracht van akoestische genereerde snarencombinaties zeg maar. Ondanks of net dankzij de diverse geledingen zijn beide instrumenten duidelijk complementair en brengen ze uiteindelijk een samenhangend verhaal voort.
Enkele sporadische vocale uithalen en het driftig gekronkel van de afsluiter zorgen voor een bevreemdend effect.
Joëlle Léandre: contrabas
Rafał Mazur: akoestische basgitaar
Nog maar eens bewijzen van de karaktervolle persoonlijkheid die Joëlle Léandre is. Uitgebracht door het uitstekende onafhankelijke Poolse label Not Two Records, opgericht in 1998 door Marek Winiarski en ondertussen alom bekend bij de liefhebbers om uiterst verzorgde en originele releases.
Joëlle Léandre/Myra Melford/Lauren Newton
Stormy Whispers
Listen Foundation!
Naast de driedubbele ‘Beauty/Resistance’ is nog een andere live opname van Joëlle Léandre nu beschikbaar. Deze dateert van 27 oktober 2018 en werd opgenomen tijdens het Ad Libitum Festival in Warschau. Aan de zijde van Léandre horen we twee gelijkgestemde klankalchemisten, pianist Myra Melford en vocalist Lauren Newton.
Gedurende drie kwartier is het vertoeven in een aparte wereld waar bizarre stemgeluiden en -verbuigingen duidelijk maken waarom de acht stukken de titel ‘Whisper 1-8’ kregen. Toch horen we niet alleen gefluister maar word je als luisteraar ook opgeschrikt door geschreeuw. De drukkende sfeer van Ingmar Bergman zijn films weegt regelmatig door.
Bij elkaar gesprokkelde pianonoten en basklanken leveren het decor waarin de stembanden van Newton op en neer zweven als een jojo. Een snarenspektakel van wel heel bijzondere aard met in de hoofdrollen drie chimaera’s die jonglerend met contrabas, piano(snaren) en vocalen sjamanistische klankrituelen beoefenen.
Imponerend is hoe ze acht soms sterk uiteenlopende impressies oproepen waarbij ze zowel elk solo naar voor komen als in duo’s of trio. Improvisatie tot het uiterste, niet geschikt voor jazzneofieten. Wel voor aanhangers van Les Diaboliques, het trio van Léandre samen met Irène Schweizer en Maggie Nicols.
Joëlle Léandre: contrabas
Myra Melford: piano
Lauren Newton: stem
https://bandcamp.com/tag/fsrecords.net
Tekst © Georges Tonla Briquet - foto © Geert Vandepoele
