Jon Irabagon special #2
J
Irabbagast
Twee nieuwe releases van Jon Irabagon, een van de meest veelzijdige saxofonisten van het ogenblik. ‘Recharge The Blade’ is de afsluiter van zijn Outright! trilogie terwijl ‘Survivalism’ een soloalbum is waarbij hij enkel de soprillo bespeelt.
Dat hij in 2008 niet toevallig de Thelonious Monk Saxophone Competition won, bewees Jon Irabagon nadien door opmerkelijke samenwerkingen (Dave Douglas Quintet, Mary Halvorson Quintet, Barry Altschul’s 3dom Factor) en aan de hand van een ondertussen indrukwekkende discografie waarvan een aantal releases terug te vinden is op zijn eigen label Irabbagast. Ook zijn twee recente opnames verschenen hier.
Recharge The Blade
In 2008 startte Irabagon met zijn trilogie Outright!. Het idee van bij de aanvang was afwisselend tenor-, sopraan- en altsaxofoon centraal te plaatsen in een semi-historische context van het instrument en met verwijzingen naar de bepalende muzikanten door de jaren heen. Er zou telkens minstens een standard op het repertoire staan en een nummer waarin een gitarist uit de bol mocht gaan. Het was ook de bedoeling om voor bepaalde stukken zoveel mogelijk artiesten in de studio te brengen. Met deze afsluiter is zijn opdracht volledig geslaagd.
De sopraansaxofoon kwam het laatst aan de beurt wegens het moeilijkste instrument om helemaal onder controle te krijgen, aldus Irabagon. Hij componeerde voor de gelegenheid ‘Recharge The Blade Suite’ aangevuld met ‘War Trilogy’. De suite bestaat uit negen tracks boordevol plotwendingen. Doorgedreven experiment, vurige bop, energieke swing en verdoken funk plaatst hij als een patchwork naast elkaar.
In de eerste twee nummers (‘Kilgrave Part 1’, ‘Blood Eagle’) krijgt de luisteraar al meteen een idee van wat volgt. Irabagon haalt daarbij uit zijn sopraansaxofoon extreme en waanzinnige klanken. Sterk hoe het kwintet de proporties aanneemt van een volledig orkest in ‘Keelhauling’ en ‘Kilgrave Part 2’, om slechts twee voorbeelden aan te halen. De ogenschijnlijk stuurloze energiestroom is telkens op de juiste manier gekanaliseerd. Een marge voor rustigere passages wordt slechts eenmaal vakkundig ingelast met een sterrol voor trombonist Ray Anderson (‘Trés Bechet’). Naar het einde toe bouwen ze hier wel een plotse versnelling in.
‘War Trilogy’ tenslotte omvat drie nummers: het nostalgische ‘We’ll Meet Again’ (de enige cover), het bijna tien minutenlange ‘Quorum Call’ (!) dat klinkt als de soundtrack voor een dystopische sciencefiction kortfilm en ‘Welcome Parade’ (pure eighties fusion maar met een twist).
Een educatieve en vooral uiterst avontuurlijke luisterervaring over de sopraansaxofoon en de onmetelijke mogelijkheden hiervan. In de uitzonderlijk uitgebreide bezetting van The Trans-Atlantic Luxury Cruise Line Cigar Lounge All-Stars zitten onder meer Will Vinson, Chad McCullough, Ernesto Cervini en Jozef Dumoulin. Knappe hoes helemaal in heroic fantasy sfeer.
Meer dan knappe opvolger voor ‘Outright! (Innova Recordings, 2008) en ‘Unhinged’ (Irrabagast, 2012).
Musici:
Jon Irabagon: sopraansaxofoon
Ray Anderson: trombone
Matt Mitchell: piano, Fender Rhodes, Moog Model D
Chris Lightcap: akoestische en elektrische bas
Dan Weiss: drums
+
Ben Monder: gitaar (‘Quorum Call’)
Chris Cash: drums, bas, guitaren, programming (‘Welcome Parade’)
The Trans-Atlantic Luxury Cruise Line Cigar Lounge All-Stars (‘Welcome Parade’)
Survivalism
Irabagon blijft de solo uitdagingen opstapelen. Deze keer koos hij voor de soprillo of de piccolosaxofoon, met een grootte van dertig centimeter het kleinste exemplaar uit de saxofoonfamilie. De opnamen hadden plaats in vervallen munitiebunkers in het zuidwesten van de Amerikaanse staat South Dakota waar Irabagon met zijn familie verbleef tijdens de lockdown.
Gedurende drie kwartier houdt de muzikant zijn luisteraars in de ban door een aaneensmeden van hoge en lage tonen, van lang aangehouden noten en korte interjecties met daarnaast de meest bizarre klankspielereien. Door de grote afwisseling blijft de spanningsboog intact. Speciale eigenschap daarbij is de reverb door de specifieke opnamelocatie, een factor die hij meesterlijk aanwendt.
In ‘W.R.O.L.’, ‘Doom! Doom! Doom! Something Seems To Whisper It In The Very Dark Trees Of America’ en ‘Doom Boom’ drijft hij zijn gedurfde en verruimende visie wel heel ver door en klinkt de soprillo als een getergd dier in tijden van covid, een duidelijke referentie naar de hoesfoto met daarop een aangespoelde dode vogel gedrenkt in pek en olie.
‘Survivalism’ sluit aan bij ‘Dark Horizon’, zijn soloplaat op mezzosopraan.
Musici:
Jon Irabagon: soprillo
Tekst © Georges Tonla Briquet - foto © www.jonirabagon.com
