Jon Irabagon – Invisible Horizon

J

Irabagast Records

Jon Irabagon blijft verbazen. Met zijn nieuwste dubbel-cd belicht hij alweer twee verschillende aspecten van zijn muzikale persoonlijkheid. Op ‘Invisible Guests’ gaat hij aan het werk met pianist Matt Mitchell en het Mivos Quartet terwijl ‘Dark Horizon’ een live solo-opname is waarop hij mezzosopraan saxofoon speelt.

Dat Irabagon deze cd opdraagt aan Roscoe Mitchell wijst al in welke richting de muziek gaat maar uiteindelijk valt het allemaal moeilijk onder te brengen onder een enkele noemer. In de hoestekst verwijst de saxofonist zelf naar drie ankerpunten: ‘Superstitions’, ‘Specters’ en ‘Spirits’. Een poging tot omschrijving wat er zoal te horen is.

‘Invisible Guests’ is opgebouwd uit drie delen: opener ‘Vignette For Mouthpieceless Sopranino Saxophone And String Quartet’, het afsluitingsstuk ‘Vignette For Sopranino Saxophone And String Quartet’ met tussen beide een suite in zes delen. Het openingsstuk is gebaseerd op een uiterst donkere sfeerschepping zoals we die kennen van Japanse horrorfilms. Heel veel suggestie maar nooit een explosieve catharsis. De blaasgeluiden van Irabagon klinken aanvankelijk heel vaag. Slechts stilaan ontwikkelen zich scherpere contouren mede door het pizzicatospel van de strijkers. De achterliggende dreiging wordt echter gehandhaafd.

Met de eigenlijke suite, waarvoor hij de inspiratie haalde bij het populaire mahjong spel uit het Verre Oosten en de daaraan verbonden mystieke begrippen, wordt een flinke stap voorwaarts gezet en belanden we in hedendaags klassiek en avant-garde waarbij de saxofoon opmerkelijk achterwege blijft. Ergens tussen Steve Reich en Piazzolla in met heel wat atonale invalshoeken. Het ene virtuoze hoogtepunt volgt het andere op, zowel technisch als compositorisch. Middenin starten of even proeven is eigenlijk “not done” maar wie niet aan de verleiding kan weerstaan, raden we dan toch aan eerst eens te luisteren naar ‘Red Four’, deel IV van de suite. Voor de afsluiter vervoegt Irabagon nog eens het strijkerskwartet zodat de cirkel rond is. Begin en einde kunnen beschouwd worden als een verlengstuk van zijn soloplaat ‘Inaction Is An Action’.

Het idee voor ‘Dark Horizon’ haalde Irabagon bij de Noorse kunstenaar Emanuel Vigeland. Deze beschilderde de muren van zijn eigen mausoleum. Door de speciale constructie van het gebouw ontstaat er bovendien een sonische discrepantie, namelijk een dertien secondenlange reverb. En het is net dat aspect van deze Tomba Emmanuelle (Oslo) dat Irabagon ten volle benutte tijdens die ene opnamedag (19 augustus 2017). Waarom hij hier precies de zeldzame mezzosopraan saxofoon bespeelt, laten we de luisteraar/lezer zelf ontdekken in de uitgebreide hoestekst. We verklappen enkel dat er een link is met Eric Dolphy. Ook hier weer een amalgaam van impressies, te beginnen met licht galmende klanken van de saxofonist die als een hogepriester een verhaal aanzet en door de eerste zin (in casu notenreeks) meteen alle aandacht naar zich zuigt. In ‘Dragonwort’ blijft hij boven zijn kudde zweven met een allesziend oog. ‘Forest & Field’ is het teken om in grote stilte ragfijne lijnen uit te tekenen. ‘Half A World Away’ is dan weer een aaneenrijgen van hoge en lage noten. Een ver doorgedreven vorm van stilering die bijwijlen heel fragmentarisch maar toch steeds narratief klinkt.

Uitgegeven als digipack met bijhorend twaalf pagina tellend boekwerkje. De heel aparte hoestekeningen zijn van Lordy Rodriquez. Samen met Craig Taborn is Jon Irabagon zonder meer zowat de meest baanbrekende en eclectische muzikant van dit moment.

© Georges Tonla Briquet

Musici:

Jon Irabagon: sopranino & mezzosopraan saxofoon
Matt Mitchell: piano

Mivos Quartet:

Olivia De Prato (viool)
Maya Bennardo (viool)
Victor Lowrie Tafoya (altviool)
Tyler J. Borden (cello)

http://jonirabagon.com/