Special Giovanni Di Domenico
G
Trost Records / Canti Magnetici / Eigen beheer
De Brusselse improscene heeft een internationale uitstraling mede dankzij de Italiaanse clan. Een van de stuwende krachten is toetsenist Giovanni Di Domenico. De laatste maanden bracht hij maar liefst vier nieuwigheden uit (een vinyl en drie cd’s). Een overzicht.
Bonjintan – Dental Kafka
Trost Records
Achter deze Japanse groepsnaam gaan vier kopstukken uit de wereldwijde improvisatie schuil: saxofonist en klarinettist Akira Sakata, bassist Jim O’Rourke, drummer Tasuhisa Yamamoto en Di Domenico zelf op piano en Hohner pianet. De opname (rechtstreeks op een tweesporenband) van hun tweede samenwerking had plaats in juni 2018 (Hoshi to Niji studio). Vier plaatkanten lang pure impro.
Geschuur op cymbalen, disparate bleeps, kosmisch geruis, een plots onheilspellende stem uit een dicht nevelgordijn en eenzame pianonoten die in een vicieuze cirkel ronddwarrelen. Vertrouwde klanken voor liefhebbers van het genre, net als de te verwachten korte climax naar het einde toe. Tot zover de eerste twaalf minuten (‘Ape-Husi-kamuy’).
Kant 2 (‘Dental Kafka’) opent heftiger met een vlammende saxofonist Albert Ayler waardig geruggensteund door wild om zich heen schoppende begeleiders. De hemel (of de hel) van improvisators op kruissnelheid. Een spel van contrasten met wat voorafging dat al even abrupt afgebroken wordt na vijf minuten om langzaam weg te deinen in een omzichtig mikadospel op de tonen van roffelende drums. Elkeen komt vervolgens aan zet, omzichtig maar vastberaden en nooit aarzelend. Stapvoets bouwen ze opnieuw een zenuwslopende spanningsboog op met de saxofonist als menner. Free jazz uit een kelderverdieping waar je absoluut naar binnen wil.
Kant 3 (‘Koro Koro Donguri’) sluit eerder aan bij het eerste hoofdstuk. Een haast lyrisch luisterspel geanimeerd door saxofoon zet aanvankelijk de toon. Drums, piano en bas kleuren mee in met elementen ontleend aan het Japanse Kabuki theater en het Nō(gaku)-spel. En wederom aan de hand van een expressieve intensiteit een omzetten van een introspectief vertrekpunt naar een vurige explosie met Sakata die een bezweringsritueel declameert. Ze sluiten af met een tien minutenlange samenvatting van al het voorgaande. Onrustige zielen op zoek naar meditatieve introspectie.
Muziek die aan geen enkele typologie beantwoordt en toch boordevol herkenbare ankerpunten zit. Voorbeeldig verpakt in een sobere foto gemaakt door O’Rourke.
Giovanni Di Domenico – Isasolo!
Canti Magnetici
Na de opnamen voor ‘Dental Kafka’ met Bonjintan bleef er nog studiotijd over. Di Domenico maakte hiervan gretig gebruik om een solo-cd in te blikken, opgedeeld in vier hoofdstukken verspreid over zowat veertig minuten.
Van bij het begin klinkt een zekere urgentie in Di Domenico zijn spel, alsof hij de beschikbare tijdspanne optimaal wil gebruiken en zoveel mogelijk ideeën op band zetten. Toch ontrolt zich een vast omlijnd patroon waarbij ritmische sjablonen op ingenieuze wijze gekoppeld worden aan harmonische structuren en melodieflarden.
In ‘Part III’ komt het sterkst zijn meesterschap naar voor om de accenten en bewegingen van linker- en rechterhand continu onderling te wisselen. Een sublieme passage. Dat hij bij deze instant composities vanuit de studio zicht had op de overweldigende natuur van de Mount Fuji maakte duidelijk deel uit van zijn inspiratiebron. Vitaal minimalisme en gestroomlijnde avant-garde als elkaars yin en yang. Of hoe je tegenpolen toch aan elkaar kan lassen tot een relevant geheel.
Uitgebracht in uitvouwbaar digipack formaat met zwart-witfoto van Dai Okumura.
Giovanni Di Domenico & Manuel Mota – Dyspnea Headlights
‘Dyspnea’ is een improvisatiewerkstuk in negen delen van Giovanni Di Domenico samen met de Portugese shapeshifter Manuel Mota. Zeg maar een verstands- en gevoelshuwelijk tussen Fender Rhodes en elektrische gitaar waarbij elektronische hulpmiddelen en pedalen een bepalende rol spelen. Goed voor een aaneenschakeling van geruisloze verplaatsingen van de ene soundscape naar de volgende. “Beam me up, Scotty” zou de bemanning van Starship Enterprise zeggen telkens stilte veel dreigender klinkt dan helse ontladingen.
De opname gebeurde in het Brusselse theater La Balsamine. Beide muzikanten maakten gretig gebruik van de reverb effecten die je in deze ruimte kan bekomen. Heel sterk hoe moeilijk het dikwijls te onderscheiden is of je nu gitaar of toetsen hoort! Denk ook aan de soundtrack van Tangerine Dream voor ‘Sorcerer’ en tijdens de meest spannende momenten John Carpenter zijn muziek voor films als ‘Escape From New York’ en ‘Escape From L.A.’. Helemaal passend bij de cd-titel (een staat van versmachting) die gekozen werd voor het opduiken van Covid-19 dat dezelfde nevenverschijnselen teweegbrengt.
Neem ook eens een kijkje bij Mota zijn label Headlights waar werk te vinden is van onder meer Thurston Moore.
Alexandra Grimal & Giovanni Di Domenico – Down The Hill
Eigen beheer
Ander theater en andere partner voor deze ‘Down The Hill’. Di Domenico had hier het gezelschap van de Franse sopraansaxofonist Alexandra Grimal (Tyshawn Sorey, Jozef Dumoulin, Oliver Lake). Het is hun derde duo-plaat. De twee stonden deze keer samen op het podium van de Vitez Room (Scène Nationale d’Orléans) waar Grimal kind aan huis is.
Twaalf lyrische polaroidshots die aansluiten bij de bucolische hoesfoto. Elk leverde enkele composities maar het grootste deel bestaat uit pure improvisatie. Soms lijkt het of ze heel afstandelijk tegenover elkaar staan. Momenten later zijn ze helemaal verstrengeld. Dit alles leidt tot een introspectieve belevenis gepaard gaand met enkele geanimeerde ontsluitingen. De minimalistische vocale ontladingen van Grimal (‘Wispers And Songs’, ‘The Place To Be’, ‘Down The Hill’, ‘Voli Cosi’) verlenen het geheel een mystiek karakter. Enkel in ‘Bigach’ wordt plots alles even onder hoogspanning gezet.
Een cd als een impressionistische novelle.
© Georges Tonla Briquet
