Een missie gebaseerd op kennis, wederzijds respect en vriendschap.
Met releases van onder meer Henry Threadgill, Steve Coleman, Vijay Iyer en Tyshawn Sorey bouwde Pi Recordings een trouw koperspubliek op. Geen overdaad aan nieuwigheden maar welgekozen opnamen en een duidelijk achterliggende langetermijnvisie. Onder de leuze “Dedicated to the innovative” bewijzen ze terloops vanuit Brooklyn dat New York nog steeds het epicentrum van de hedendaagse jazz is. Een zoom-gesprek met oprichter Seth Rosner en medevennoot Yulun Wang.
Een missie vanuit New York
Vanwaar kwam de beslissing om in 2001 Pi Recordings op te richten?
Seth Rosner: Ik werkte bij de Knitting Factory en leerde zo het reilen en zeilen van het wereldje kennen, ook de zakelijke kant. Toen Henry Threadgill zijn contract bij Columbia eindigde en hij nadien geen label vond voor zijn volgende plaat was dat een schok voor mij. Ik was altijd al fan en kwam met hem persoonlijk in contact tijdens zijn jaarlijkse residenties in The Knitting Factory. Andere leden van AACM (Association for the Advancement of Creative Musicians) zoals Wadada Leo Smith, Roscoe Mitchell en Anthony Braxton behoorden inmiddels eveneens tot mijn kennissenkring. Het werd uiteindelijk voor mij een soort missie als het ware om Threadgill zijn nieuwe opname uit te brengen. Vandaar Pi Recordings, gebaseerd op kennis, wederzijds respect en vriendschap.
Was het ontstaansverhaal van Pi Recordings enkel mogelijk in New York?
Seth Rosner: Niet alleen, maar als er een stad is waar er veel boeiende dingen gebeuren is het toch wel New York. Het is echt de plek voor de artiesten op ons label, ook al waren enkelen onder hen verhuisd zoals Wadada Leo Smith die naar Californië trok. De jonge generatie met voorop Tyshawn Sorey en Steve Lehman zat wel nog hier. Pi Recordings had moeilijk zo niet onmogelijk geweest indien we hen niet bijna dagelijks aan het werk konden zien. We volgden hen op van in het begin en zagen hoe ze frisse ideeën en projecten uitwerkten. Dat is meteen onze werkwijze.
Yulun Wang: Het klopt helemaal wat Seth vertelt. Ik weet niet hoe andere labels op de hoogte blijven van de ontwikkelingen. Waarschijnlijk via mediakanalen en andere omwegen, dus nooit rechtstreeks. Wij zitten er dagelijks op. Vandaar het belang van de kleine clubs in New York. Het is op deze plekken dat alles zich afspeelt. We zijn elke avond op stap, kennen iedereen persoonlijk en bouwen zo banden op. Op die manier bevinden we ons op de eerste rij van de actualiteit.
Seth Rosner: Het gebeurt zuiver organisch. Dikwijls merken we iemand op als “sideman” en volgen we de ontwikkeling die hij of zij doormaakt. Daar kruipt tijd in. Wij brengen ook slechts een klein deel uit van wat gebeurt. Door onze kennis contacteren veel organisators ons om te horen wie ze moeten boeken. Wij zijn voor hen zowat de “talent scouts”. In januari komen ze wel afgezakt voor het grote Winter Jazzfest maar in twee dagen kan je onmogelijk inschatten wie wat waard is.
Organische evolutie
Hoe ontmoetten jullie elkaar?
Seth Rosner: Daarvoor gaan we terug in de tijd toen er nog telefoonboeken bestonden. Hij vond zo mijn nummer, belde mij en stelde voor om Pi Recordings samen verder uit te bouwen. Het was duidelijk iemand die met het label en de muziek vertrouwd was. Nu lijkt dat allemaal evident met de digitale snelwegen.
Yulun Wang: We spreken inderdaad over de oertijd voor internet en sociale media. Ik kocht veel platen en toen ik de releases van Threadgill zag op een voor mij onbekend label dacht ik aanvankelijk dat het “bootlegs” waren want alle grote namen zaten toen nog bij de bekende platenmaatschappijen. Online opspeuren bestond nog niet en dergelijk verzorgde en kwalitatieve uitgaven van mijn helden waaronder ook Roscoe Mitchell en het Art Ensemble Of Chicago, werden steeds zeldzamer. Het was een impulsieve reactie van mijn kant om de naam van de “executive producer” te achterhalen. Zo kwam ik bij Seth terecht.
Stelden jullie meteen een langetermijnvisie voorop?
Yulun Wang: Zoals alles bij ons, is het een natuurlijk gebeuren. Seth wilde bovenal originele muziek net zoals bij AACM, geen covers. Dat was lang de rode draad. Mettertijd werd dat principe wat losser toegepast. Er zijn artiesten die wij belangrijk vinden en die misschien een licht andere richting uit willen, dan geven we hen die kans. Je moet hen kunnen vertrouwen.
Jullie werken duidelijk zonder exclusiviteitscontract, het principe van de handdruk.
Yulun Wang: Dat klopt. Wanneer muzikanten betere aanbiedingen krijgen, is dat geen probleem. Verkoopcijfers zijn van geen tel indien we in iemand geloven. Indien ze kiezen voor meer lucratieve opportuniteiten gaan we niet onderhandelen. We praten daar zelfs niet over.
Crossover tussen generaties
Opvallend bij Pi Recordings is het samenbrengen van verschillende generaties.
Seth Rosner: Nog zo een facet dat haast automatisch kwam. De eerste vier releases waren van Henry Threadgill, Roscoe Mitchell en Wadada Leo Smith. Die band met AACM is wel essentieel. Maar we wilden meer want er gebeurde hier zoveel in New York. Zo gingen we op zoek en vonden muzikanten als Vijay Iyer en Tyshawn Sorey die de AACM filosofie hanteerden door zelf te componeren en niet “The Great American Songbook” te interpreteren. Ze richtten mettertijd hun eigen groepen op en hadden bovenal een sterk persoonlijke stem op hun instrument. Wanneer je Steve Coleman hoort, is dat Steve Coleman. Idem met Tyshawn Sorey, Steve Lehman en Vijay Iyer om maar enkelen te vernoemen. Deze stad barst van talent maar hoe verder je graaft naar diegenen met een echte identiteit hoe kleiner de groep wordt.
Welk was voor jullie de grootste (r)evolutie sinds de oprichting van het label?
Yulun Wang: De weg van cd naar digitaal, vervolgens via Apple en Deezer verder richting downloaden en streaming en nu opnieuw vinyl. Kortom, we volgden hetzelfde traject als elk label, ook al zijn we met het verloop van de zaken niet zo gelukkig. Gelukkig hebben we een trouw publiek dat blijft uitkijken naar onze releases.
Seth Rosner: Op dat punt legden we inderdaad hetzelfde parcours af als anderen. Een positieve ommekeer daarentegen was dat onze artiesten mettertijd erkend werden op grotere schaal. Zo kwamen er aanbiedingen voor de nieuwe lichting, zowel in de Verenigde Staten als ver daarbuiten. Dat Henry Threadgill een Pulitzer prijs won, vormde de kers op de taart.
Distributie
Jullie hebben sinds november 2023 Outhere als verdeler in België met Catherine Nuyt als stuwende kracht. Hoe belangrijk is dat aspect nog in deze tijden van digitale muziekconsumptie?
Seth Rosner: Het valt niet te ontkennen dat de digitale markt de grootste is. Ons publiek behoort daar echter grotendeels niet toe. Het zijn muziekliefhebbers die nog steeds houden van een mooie lay-out, “liner notes” en een gepaste afwerking van de hoes. Zeg maar gerust dat het kwaliteitsniveau hoog moet zijn over heel de lijn. Een goed distributiekanaal is dus een onmisbare schakel voor ons, zeker overzees. Wat dat over de smaak en de muziekervaring van het Amerikaanse publiek zegt, laat ik in het midden.
Hoe belangrijk is het verkoopaandeel in Japan?
Seth Rosner: Dat verschilt per release en naargelang de artiest. Ze houden daar vooral van “straight ahead” jazz en minder “cutting edge” ook al was dat in het verleden wel anders. Gelukkig hebben we vaste artiesten die sinds jaren materiaal bij ons uitbrengen zoals Henry Threadgill en Steve Coleman. Zij hebben ginder een sterke aanhang en hun fysieke verkoop ligt hoog. Voor de jongere generatie zoals recent Kim Cass en ook Matt Mitchell beperkt dit zich tot de doorwinterde specialisten die alles van kortbij volgen. Een andere factor die meespeelt, is dat de nieuwe lichting nog niet optrad in Japan.
Jullie bieden scores aan op de website. Van wie kwam dat idee?
Seth Rosner: Sowieso van de artiesten en ik denk zelfs dat Lehman het idee voor het eerst opperde. Hij kreeg voortdurend de vraag voor scores. Fascinerend hoeveel belangstelling hiervoor is. En dat komt dan van zowel studenten, bibliotheken als gevestigde namen. Het geeft meteen een idee wie ons publiek is.
Yulun Wang: Zeker omdat de scores dikwijls complex en heel gelaagd zijn. We hebben het hier nogmaals over “cutting edge”. De nieuwste release van Matt Mitchell is daar een sterk voorbeeld van. Enkel door te luisteren geraak je hier niet aan uit, je moet de score hebben.
In de webshop zijn tevens sweaters en T-shirts te koop. Is dit een financieel hulpsteuntje?
Seth Rosner: Ik denk niet dat het zo een vlucht neemt. Het is eerder een kwestie van aficionados die hun favoriete artiest op een T-shirt willen. Wie met Henry Threadgill of Steve Lehman op zijn borst rondloopt maakt op een “coole” manier duidelijk van wie hij of zij fan is.
Onderhouden jullie nauwe contacten met andere labels?
Yulun Wang: Die hebben we inderdaad zoals met het Zwitserse Intakt. We werkten ook jaren met Clean Feed. Verder zijn er natuurlijk bindingen met John Zorn en Tzadik. We zijn geen concurrenten. Hoe meer interesse voor een van ons, hoe beter.
Pulitzer prijs
De teller staat in augustus 2024 op honderd en vier. Op welke releases zijn jullie het meest fier?
Seth Rosner: Daar is moeilijk een antwoord op te geven. Een hoogtepunt was toch wel toen Henry Threadgill in 2016 een Pulitzer prijs mocht ontvangen voor ‘In for a Penny, In for a Pound’. Hij was na Wynton Marsalis en Ornette Coleman pas de derde nog in leven zijnde jazzcomponist die deze onderscheiding kreeg. Plots was er meer aandacht voor een genre dat niet tot de mainstream behoort. Ik gebruik trouwens niet graag de omschrijving avant-garde voor ons aanbod.
Yulun Wang: Om op mijn beurt uw vraag te beantwoorden, wil ik het onderscheid maken tussen de muziek zelf en de achterliggende verhalen en herinneringen. Als herinnering haal ik graag de dag aan toen we Henry belden met het nieuws van de prijs en hij dacht dat we hem in de maling namen. Veelbetekenend was ook toen Roscoe Mitchell ons vroeg om voor de vijftigste verjaardag van het Art Ensemble of Chicago iets speciaals uit te brengen omdat hij ervan overtuigd was dat wij de enigen waren die het met de nodige zorg en kwaliteit zouden doen. Dergelijk bewijs van vertrouwen van zo iemand is veelzeggend.
Staat er nog iemand op jullie “wishlist”?
Yulun Wang: In het begin waren het enkel gevestigde waarden waaronder Andrew Hill. Na te werken met onder meer het Art Ensemble of Chicago, Steve Coleman en Henri Threadgill relativeer je dat allemaal. Wanneer we terugblikken, stellen we wel vast dat er een aantal namen uit de jonge generatie aan ons voorbij gingen. Soms is dat een kwestie van timing of waren ze op dat moment nog niet echt klaar en beslisten anderen nadien sneller. Maar algemeen gezien kan ik niemand citeren waarvan ik denk dat we daar een grote fout maakten.
Seth Rosner: Over Andrew Hill ben ik volkomen akkoord. Op een bepaald moment was er eveneens sprake van Ornette Coleman. We contacteerden hem hierover. Het was de periode toen ‘Sound Grammar’ uitkwam. Uiteindelijk kunnen we tevreden zijn met wie we hebben en hadden.
Nog een laatste vraag. Achter de naam Pi Recordings zit waarschijnlijk een logische verklaring?
Seth Rosner: Net zoals het bewuste getal continu evolueert en zichzelf niet herhaalt, willen we met ons label een even logische ontwikkeling opbouwen. Pi is op die manier een metafoor voor de muziek die we uitbrengen. Vooruitgaan zonder herhaling maar wel gebaseerd op wat voordien was. Het is uiteindelijk een filosofie zoals een andere.
Tekst © Georges Tonla Briquet - foto's © Jonathan Finlayson
In case you LIKE us, please click here:
Hotel-Brasserie
Markt 2 - 8820 TORHOUT
Silvère Mansis
(10.9.1944 - 22.4.2018)
foto © Dirck Brysse
Rik Bevernage
(19.4.1954 - 6.3.2018)
foto © Stefe Jiroflée
Philippe Schoonbrood
(24.5.1957-30.5.2020)
foto © Dominique Houcmant
Claude Loxhay
(18/02/1947 – 02/11/2023)
foto © Marie Gilon
Pedro Soler
(08/06/1938 – 03/08/2024)
foto © Jacky Lepage
Special thanks to our photographers:
Petra Beckers
Ron Beenen
Annie Boedt
Klaas Boelen
Henning Bolte
Serge Braem
Cedric Craps
Christian Deblanc
Philippe De Cleen
Paul De Cloedt
Cindy De Kuyper
Koen Deleu
Ferdinand Dupuis-Panther
Anne Fishburn
Federico Garcia
Jeroen Goddemaer
Robert Hansenne
Serge Heimlich
Dominique Houcmant
Stefe Jiroflée
Herman Klaassen
Philippe Klein
Jos L. Knaepen
Tom Leentjes
Hugo Lefèvre
Jacky Lepage
Olivier Lestoquoit
Eric Malfait
Simas Martinonis
Nina Contini Melis
Anne Panther
Jean-Jacques Pussiau
Arnold Reyngoudt
Jean Schoubs
Willy Schuyten
Frank Tafuri
Jean-Pierre Tillaert
Tom Vanbesien
Jef Vandebroek
Geert Vandepoele
Guy Van de Poel
Cees van de Ven
Donata van de Ven
Harry van Kesteren
Geert Vanoverschelde
Roger Vantilt
Patrick Van Vlerken
Marie-Anne Ver Eecke
Karine Vergauwen
Frank Verlinden
Jan Vernieuwe
Anders Vranken
Didier Wagner
and to our writers:
Mischa Andriessen
Robin Arends
Marleen Arnouts
Werner Barth
José Bedeur
Henning Bolte
Erik Carrette
Danny De Bock
Denis Desassis
Pierre Dulieu
Ferdinand Dupuis-Panther
Federico Garcia
Paul Godderis
Stephen Godsall
Jean-Pierre Goffin
Claudy Jalet
Chris Joris
Bernard Lefèvre
Mathilde Löffler
Claude Loxhay
Ieva Pakalniškytė
Anne Panther
Etienne Payen
Jacques Prouvost
Yves « JB » Tassin
Herman te Loo
Eric Therer
Georges Tonla Briquet
Henri Vandenberghe
Iwein Van Malderen
Jan Van Stichel
Olivier Verhelst