JazzCase

Een gesprek met Cees van de Ven

JazzCase is niet zomaar een van de jazzpodia in Limburg. Initiatiefnemer en stuwende motor achter dit alles is Cees van de Ven. De man is een gepassioneerd jazzfan in hart en nieren en tevens fotograaf. “Mijn taak is in te schatten waar de grens ligt om iemand een kans te geven”.

Op 15 februari is het precies twaalf jaar geleden dat JazzCase van zich liet horen met een concert van Philip Catherine. Ondertussen is de organisatie een begrip geworden in de Limburgse jazzscene maar ook ver daarbuiten. Het moet gezegd worden dat het palmares indrukwekkend oogt met namen als onder meer Ambrose Akinmusire, Nils Wogram, Samuel Blaser, Ingrid Laubrock, Ben Sluijs en Pascal Schumacher. Allen waren ze te gast in het Provinciaal Domein Dommelhof te Neerpelt, een complex dat fungeert als podium- en productiehuis voor diverse kunstvormen en waar tevens logiesfaciliteiten aan verbonden zijn.

Van hieruit verkondigt van de Ven zijn jazzboodschap aan wie openstaat voor muziek op de rand van free en improvisatie. Een link naar meer traditionele jazzidiomen is zeker niet verboden maar experiment en afwijkend gedrag krijgen toch wel de voorkeur.

Hoe begon het verhaal van JazzCase?

Ik kom uit Eindhoven waar ik jarenlang de programmatie verzorgde voor Jazz at the Crow Toen ik in 2006 in Neerpelt kwam wonen, wilde ik dat avontuur verderzetten. Bleek dat het hier op gebied van jazz treurig gesteld was, om het zacht uit te drukken. Ik schreef een plan uit en stapte daarmee naar de gemeente. De respons was vriendelijk maar kordaat. Voor dergelijke ideeën was er helaas geen geld. Toch stuurden ze mij niet met lege handen naar huis. Ze raadden mij aan contact op te nemen met de verantwoordelijken van het Provinciaal Domein Dommelhof. En wat bleek, daar hadden ze wel oor naar mijn plannen en kreeg ik carte blanche voor twee try-outs. Dat werden concerten van Philip Catherine en Bert Joris. Een geslaagde vuurdoop en het fiat om verder te gaan.

Vanaf seizoen 2007-2008 begon dan echt het verhaal van JazzCase. Daarbij stelde ik een heel gerichte visie voorop: geen obligate mainstream maar vooral avontuurlijker werk met ruime aandacht voor het potentieel van de jonge generatie. Ander aandachtspunt van bij het begin was de band met Nederland. Een aansluitende stap was het bij elkaar brengen van muzikanten uit beide scenes. Zo koppelde ik Tuur Florizoone aan Eric Vloeimans waaruit later een heuse samenwerking op lange termijn voortvloeide. Nadien bracht ik Corrie van Binsbergen in contact met Jeroen Van Herzeele. Dergelijke verbindingen zijn interessant voor de muzikanten en openen vooral perspectieven op gebied van speelplekken.


Tevreden met wat je na tien seizoenen bereikte?

Helemaal, rekening gehouden met onze locatie. Neerpelt is geen hoofdstad of levendige draaischijf van cultuur. De opkomst varieert telkens tussen vijftig en honderd aanwezigen, afhankelijk van welke naam op de affiche prijkt. Waar ik vooral fier op ben, zijn de residenties. Muzikanten komen zondagavond of maandagochtend toe, hebben kost en inwoon en verblijven hier gedurende een week. Ze hebben een eigen lounge met kookhoek en televisie, alles in een mooie groene omgeving zonder afleidingen van een grootstad.

Voor de technische bijstand zorgt het provinciaal centrum. We hebben een super geluidstechnieker, Piet Vermonden, die tevens opnamen maakt. Artiesten krijgen hem erbij en dat allemaal gratis. Willen zij dit materiaal nadien gebruiken voor een release, dan kan dat. In het verleden bracht het trio van Han Bennink met Simon Toldam en Joachim Badenhorst zo een langspeelplaat uit. Dat alles betekent een gevoelige toegevoegde waarde voor ons podium. Niet onbelangrijk is dat Hugo Bergs van het centrum alle administratieve zaken op zich neemt waardoor ik bespaard blijf van een heleboel zorgen en beslommeringen.


De eeuwige strijd voor een programmator is de keuze van wie je uitnodigt. Hoe ga jij te werk?

De meesten zag of hoorde ik live. Ik ontmoet ook veel mensen. De voornaamste stelregel blijft weliswaar dat het mij moet boeien. Er is natuurlijk het probleem of de luxe van een overaanbod. Sinds een tijdje werk ik ook samen met Bart van Dongen die concerten organiseert in Eindhoven onder de naam Paviljoen Ongehoorde Muziek. Groepen die bij ons in residentie verblijven, krijgen nu de kans om op woensdagavond of soms vrijdagavond ginder op te treden. De afstand bedraagt amper dertig kilometer.

Op donderdag sluiten ze hier hun residentieweek meestal af. Zo kan je spreken van een dubbelslag voor iedereen. We herhalen dat binnenkort ook met het concert van Christoph Irniger en de Hnita Hoeve in Heist-op-den-Berg. Dankzij de hotelfaciliteiten van Dommelhof valt alles goed te organiseren.

Claudio Puntin en Mark Alban Lotz

Welk publiek trekken jullie aan?

Laten we zeggen dat we na tien seizoenen een vaste kern opgebouwd hebben. Het ging zeker niet vanzelf. We hadden een publiek dat niet vertrouwd was met freejazz of soundscapes maar toch bleef komen. Sommigen zeggen al eens lachend dat ze het zelfs beginnen te waarderen en begrijpen, ook al blijft het soms confronterend. De meesten hebben gelukkig een open geest en weten dat ze voor verrassingen kunnen komen te staan.

Eerlijk gezegd trek ik ook sommige recente stromingen al eens in twijfel. Dan stel ik mij de vraag of ik te oud word. Mijn taak is natuurlijk in te schatten waar de grens ligt om iemand een kans te geven. Het moet zowel verstaanbaar als origineel zijn. Dat is trouwens een gegeven waar de hele scene over dient te waken willen we het publiek niet gaan vervelen met te extreem of te cryptisch materiaal. Al dat elektronische is prima maar het wordt soms toch wel overkill door teveel knopjes en loops waardoor niet altijd alles even interessant klinkt.

Concreet iets nieuws brengen, die uitdaging moet blijven bestaan bij de muzikanten. Er dient steeds een toegevoegde waarde zijn. Het mag niet stagneren bij een vrijblijvend voortborduren op iets wat bestaat. Dat houdt mij fel bezig als programmator de laatste maanden. De hele scene is daar echter verantwoordelijk voor!


Waar staat JazzCase in de context van Motives for Jazz dat sinds 1997 een belangrijke speler is in de Limburgse jazzscene?

We hadden al snel contact met elkaar. Motives for Jazz kreeg in het verleden steun van de provincie. Momenteel dient de vzw Motives for Jazz een subsidieverzoek in bij Projectsubsidies Kunstendecreet. Het is zo dat JazzCase zijn eigenheid wil bewaren binnen dat kader. De belangrijkste punten van onze samenwerking zijn een gemeenschappelijke publiciteitscampagne en vooral geen doublures op het gebied van programmatie en concertdata.


Ondertussen verscheen een prachtig fotoboek naar aanleiding van jullie tienjarig jubileum en komt er een reeks met tien cd’s live opgenomen hier bij JazzCase.

Fotografie is mijn tweede passie. Van jongs af aan was ik daar mee bezig. Nadien pas kwam ik in de muziek terecht. Veertien jaar lang was ik actief in de wereld van harmonie en bigbands als muzikant en muzikaal leider. Op een bepaald moment begon ik de twee te combineren. Als fotograaf is het steeds een uitdaging om het juiste moment vast te leggen.

Het boek ‘10 jaar JazzCase @ Dommelhof’ is zo een beetje de kers op de taart. Alle beelden zijn genomen tijdens concerten en repetities hier in Dommelhof.

Wat de cd’s betreft, dat is een akkoord met el NEGOCITO Records. De muzikanten beslissen of zij de opname op cd willen uitbrengen. Zij hebben ook het laatste woord in het hele productieproces. De eerste drie cd’s zijn net verschenen.

Een 10-delige box voor een tienjarig jubileum

De drie eerste cd’s zijn net verschenen onder vorm van een digipack, elk met artwork van Nicolas Leus.

Jozef Dumoulin & Lidlboj – Live In Neerpelt

Net als in de film ‘Close Encounters’ wordt eerst een alfabet voorgesteld. Saxofoon, stem en electronics slagen er vervolgens in om met het basispakket de eerste zinnen te vormen. Stilaan worden meer details aangevuld tot uiteindelijk een eerste nogal dromerig kortverhaal van tien minuten uitgewerkt geraakt. Het hierop volgende hoofdstuk bevat een meer expliciete inhoud met in de hoofdrollen een tollende sax en een Fender die een parallelle wereld onthult. Lynn Cassiers kruipt nog een paar keer in de huid van de verleidelijke sirene met Bo Van der Werf (baritonsaxofoon, electronics), Dries Laheye (bas), Eric Thielemans (drums) en Jozef Dumoulin (toetsen, fx) als haar vier lijfwachten die haast niet van haar zijde wijken. Op 13 januari 2011 openden ze voor drie kwartier de deur naar een andere dimensie. Spijtig dat er met deze bezetting nooit een concreet vervolg kwam na dat concert.

VLEK In Neerpelt – Rumble

Zoals VLEK lopen er niet veel rond. Het gezelschap, opgericht in 2009, mag zich zelfs “house band” van zaal Paradox (Tilburg, NL) noemen. Twee cd’s brachten ze uit. ‘Rumble’ is de derde en een vierde verschijnt zowat tegelijkertijd.

De combinatie van saxofoon (Edward Capel), trompet (Jeroen Doomernik), trombone (Hans Sparla), gitaar (Jacq Palinckx), toetsen (Bart van Dongen), contrabas (Bert Palinckx) en drums (Pascal Vermeer) levert uiterst uiteenlopende muziekjes op. De speelse pop en knipogen naar Franse en Italiaanse soundtracks uit de jaren zestig van de openingstrack ‘GLOP’, lijken zo geplukt uit het repertoire van de Finse groep Mopo. ‘Mr. Emmerson takes a walk in the sun’ klinkt inderdaad als de begeleidende muziek bij een wandeling maar dan eerder eentje bij sluitingsuur van de clubs waarbij onderweg af en toe onverwachts nog een deur openzwaait en een late klant buiten sukkelt. ‘RumbaRumble’ heeft veel weg van een gemuteerde versie van afrobeat terwijl ‘Music on the far side of the moon’ aanvankelijk ingezet wordt als een licht zwevend Scandinavisch sfeerstukje tot alles ontaardt in rockende jazz à la Don Kapot en MDCIII. De spielereien van ‘Intermezzo1’ krijg je er zomaar bovenop. Het moet daar heel plezierig geweest zijn op 21 april 2016 toen dit werd ingeblikt.

Lotz Of Music – Live At JazzCase

Jazzcase zorgt regelmatig voor premières. Dit is er zo eentje. Op 15 september 2016 stond Lotz Of Music voor het eerst samen op een podium met Claudio Puntin. Twee sets van een uur lang improviseerden ze er lustig op los. Hieruit distilleerden ze vijftig minuten muziek van het verrassende type.

Mark Alban Lotz (piccolo, fluiten), Albert van Veenendaal (piano), Jörg Brinkmann (cello) en Alan Purves ‘Gunga’ (drums, percussie) dialogeerden met de Zwitserse Claudio Puntin (basklarinet, klarinet, mondharp) dat het een lieve lust was. Titels als ‘Of Royal Hering’, ‘Strollin’ A Reef’ en ‘Quasimodo’ wijzen erop dat de meest diverse onderwerpen aangesneden werden. Het leidde bijwijlen tot vertrouwde klanken maar dan in een onverwacht perspectief geplaatst. Neurotische passages werden vervlochten met vrije associaties. Beklemmende passages volgden op spatieuze intermezzo’s. Alles kwam uiteindelijk tot een goed einde, getuige de vrolijke afsluiter ‘The Egg Jam Encore’. Heel wat samenhangender en toegankelijker dan je zou verwachten.


LABEL:

http://www.elnegocitorecords.com/


Live 2019:

Januari 17: Matthias Van den Brande opus#1
Februari 21: Christoph Irniger PILGRIM / cd release tour ‘Crosswinds’
Maart 21: Joost Lijbaart, Sanne Rambags, Bram Stadhouders – Under the Surface
April 18: Gorilla Mask


JazzCase, Provinciaal Domein Dommelhof, Toekomstlaan 5, Neerpelt
www.jazzcase.be


Tekst © Georges Tonla Briquet  -  foto’s © Cees van de Ven