Jacky Lepage: een ontmoeting met de fotograaf

Muzikanten, zangers en zangeressen, we kijken naar hen, we luisteren naar hen, maar wie heeft er ooit aandacht besteed aan degenen die naar hun optredens staren. Jacky Lepage zit al bijna veertig jaar in het circuit. We vonden dit meer dan een ontmoeting waard.


Leidde jazz je naar de fotografie of ging het andersom ?

Als kind wilde ik al fotografie doen, en op een dag leende een vriend me een camera, ik kon het me niet veroorloven er zelf een te kopen. Ik begon te leren uit boeken. Tegelijkertijd was ik gek op muziek, klassiek, rock, blues, jazz... En het was tijdens een concert in Dinant, in januari/februari 1985, dat ik mijn eerste foto's van muzikanten nam: het was van Michel Herr. Ik stuurde hem de foto's die ik gemaakt had, hij vond ze mooi en nodigde me uit bij hem thuis. Het was een combinatie van twee passies. En Michel introduceerde me in het milieu. En toen gebeurde het heel snel: ik ontmoette Toots Thielemans, Philip Catherine, naar wiens huis ik vaak ging in het weekend. Ik fotografeerde zijn vrouw, zijn kinderen, zijn ouders... Ik maakte zijn website en beheer die nog steeds.

Je hebt veel grote namen gefotografeerd…

Toen ik Jean-Michel Debie ontmoette, kreeg ik toegang tot alle groten: Keith Jarrett, Chick Corea... Ik had backstage toegang, het was geweldig... Helaas gebeurt dat niet meer zo: tegenwoordig mag je vijf minuten foto's maken aan het begin van het concert, en dat wil ik niet...

Je fotografeert vooral bij concerten, maar je komt ook bij muzikanten thuis…

Ik vond het erg leuk om de muzikanten te ontmoeten, een zekere relatie met hen te hebben. Het is leuk om ze in concert te zien, maar ik vond het ook leuk om ze thuis te fotograferen, om met ze te praten.  Ik maakte portretten van Lester Bowie, Chick Corea, Chet Baker en anderen aan wie ik de foto's destijds per post stuurde en zij antwoordden. Zo is het nu niet meer.

Chet Baker 1986 Liège

Veel van de foto's zijn genomen in het Pelzer huis…

Ik ging vaak naar het huis van Jacques Pelzer, ik mocht hem erg graag. En Chet Baker was er vaak: de foto waar hij op tafel ligt is na de maaltijd; ik vroeg hem om foto's te maken met zijn trompet en hij zei: "Wacht!" en hij ging op tafel liggen voor de foto!

De dingen zijn vandaag de dag erg veranderd…

Er zijn tegenwoordig veel fotografen op de festivals. Met digitaal is het veel gemakkelijker, je schiet en je ziet het resultaat meteen, terwijl je met film moest wachten tot de film ontwikkeld was, waarna je een afdruk op papier kon maken, en pas dan zag je het resultaat. Er is ook meer agressiviteit vandaag.

Ik heb een nieuwe camera gekocht: als ik die dertig jaar geleden had gehad! Het feit dat ik het met film heb geleerd helpt me echter nog steeds.

Hoe werkte het met de muzikanten ?

De muzikanten kochten de foto's van mij als ze ze mooi vonden. Daarna liet ik foto's publiceren in kranten en tijdschriften: "Jazz in Time", "Jazz'halo", "Jazz Hot", nog steeds, voor labels als IGLOO en twee keer voor ECM. Sommige van mijn foto's zijn gebruikt in boeken, zoals het boek over Chet Baker dat in Zuid-Korea is gepubliceerd en waarvan een van mijn foto's op de omslag staat. Ik heb veel van dat soort dingen gedaan, in Frankrijk, Nederland, Duitsland, de Verenigde Staten, Engeland ook.

Keith Jarrett 1989

Heb je muzikanten gehad die weigerden zich te laten fotograferen ?

Het is maar één keer gebeurd met een muzikant die zich niet goed voelde. Zelfs met Keith Jarrett ging het goed, hij accepteerde dat ik foto's nam, ik ging zelfs naar zijn kleedkamer met Eric Legnini en Stéphane Galland, in 1991. Hij signeerde een plaat voor me, met Jack DeJohnette en Gary Peacock, met wie ik ook goed kon opschieten: ik had hem twee foto's gestuurd voor een biografie die iemand over hem schreef, maar hij stierf kort daarna.

Was het destijds moeilijk om foto's te maken tijdens een concert ?

In die tijd waren de camera's luidruchtig. In Antwerpen fotografeerde ik Michel Petrucciani en hij vroeg me opzij te gaan omdat hij last had van het lawaai van de camera. Bij Egberto Gismonti in Theater 140, stond ik op het podium achter het gordijn voor om foto's te nemen, maar ik heb niet gefotografeerd omdat de muziek zo mooi was.

Zijn er momenten die je meer inspireren tijdens een concert ?

Het kan de beweging zijn, de muziek zelf. Hoe verklaar je dat ? Het is zo zinloos, het gaat in een fractie van een seconde voorbij. Het is ook een kwestie van geluk: Jacques Henri Lartigue zei dat het is als vissen, soms vang je een grote vis, soms krijg je helemaal niets aan de haak. Met digitale fotografie is het heel anders geworden, je hebt de neiging om te blijven schieten. Toen ik vroeger naar het Middelheim ging, nam ik ongeveer twintig films van vijfendertig frames mee voor de vijf dagen; nu nemen we er zoveel in één optreden.

Ik heb al twee jaar geen optredens meer gedaan. Ik ben bezig alles te archiveren voor een toekomstige tentoonstelling, maar dat kost veel tijd. Maar er staan nu zoveel fotografen voor het podium dat ik geen zin meer heb om te gaan.

Reggie Workman

Er is een link op de site met foto's van wolken en een andere met foto's van de zee…

De foto's van de zee zijn niet van mij.

Ik had een wolkenrubriek op mijn site, die ik een dezer dagen terug zal zetten (ik fotografeerde vaak de wolken vanuit het raam van mijn oude flat in Dinant). Twee of drie van deze foto's zijn gepubliceerd door de site "Nuages". En twee van deze foto's zijn ook gepubliceerd in "NUAGES", een boek over wolken van de Editions du Rocher in Parijs.

Je hebt je ook bezig gehouden met de vormgeving van websites van artiesten...

Ik heb de site van Philip Catherine en Nathalie Loriers gedaan. Ik werkte ook aan de site van Ivan Paduart, maar nu is het iemand anders. Tien jaar lang was ik verantwoordelijk voor Richard Galliano's website, ik ging vaak naar Parijs om hem te fotograferen. Maar ik schep er niet over op. Ik ben nooit een zakenman geweest. Ik beschouw mezelf niet eens als een kunstenaar, wanneer wij naar een foto kijken (die een momentopname is van wat er op een bepaald moment was) wordt onze blik geplaatst tegenover die van de persoon die de foto nam.

Tekst © Jean-Pierre Goffin, 02/2023 (vrije vertaling: Jos Demol) –  foto’s © Jacky Lepage

Chet Baker & Jacques Pelzer

http://www.jackylepage.com/

 Commentaar bij de foto’s:

Die van Miles Davis met Kenny Garrett en die van Chet die speelt zijn genomen op dezelfde avond in Antwerpen, in de Koningin Elisabethzaal voor Miles en deze van Chet Baker rond 1 uur 's nachts in de Riverside jazzclub. Wat een toeval om deze twee trompettisten op dezelfde avond te zien! Ik vertelde Chet dat Miles eerder die avond in dezelfde stad had gespeeld en hij zei: "Misschien komt hij hierheen en kunnen we samen jammen." Maar Miles kwam nooit.

Miles Davis & Kenny Garrett 1987 Antwerpen

Die ene waar Chet op tafel ligt, dat deed hij speciaal voor mij. Het was alleen hij en ik bij Jacques Pelzer thuis en ik nam foto's van hem, zittend aan de tafel in Jacques' woonkamer. Op een gegeven moment zegt hij "Wacht" en hij ging zo liggen. Een knipoog om te bewijzen dat hij tot zelfspot in staat was. Ik nam dit als een geschenk van hem. Hij schreef me ook een brief na de foto's.

Keith Jarrett: Dat is uniek! Hij keek me aan en stemde ermee in dat ik foto's mocht maken tijdens de soundcheck in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel in 1991.

De twee van Reggie Workman: Ik vind ze prachtig, de uitdrukkingen spreken voor zich.

Chet Baker 1987 Antwerpen