Henri Texier, de melodie, het pure, het trio en...

...het mysterie van geluid

Het nieuwe trio van de contrabassist met Sébastien Texier op altsax en drummer Gautier Garrigue, is op 12 januari 2023 in Flagey om de muziek te presenteren van 'Heteroklit Lockdown', een lumineus album gericht op melodie. Een interview.


Over het trio zonder harmonisch instrument :

Het is geen formule die me bijzonder aanspreekt, het is meer toeval geweest. Dat is al heel lang zo. Het verrassende is dat ik heel weinig met pianisten heb gespeeld. Ik denk dat het een kwestie is van aantrekkingskracht, van smaak, niet noodzakelijkerwijs door de instrumenten zelf, maar eerder door de persoonlijkheid van de muzikanten, hun klank, hun expressiviteit, hun manier van benaderen, soms zelfs hun cultuur, die overeenkomt met wat ik erg mooi vind, met wat goed in mijn universum past.

Er zijn ook ontmoetingen, zoals met François Janneau en Daniel Humair: ik denk dat als dit trio niet had gewerkt, het vanzelf was gestopt. En het meest gevierde trio is natuurlijk dat met Louis Sclavis en Aldo Romano, dat meer dan vijfentwintig jaar musiceerde, het is ongelooflijk. Het is een trio dat veel weerklank vond in Europa, maar we hebben ook in New York gespeeld. We ontdekten altijd nieuwe dingen, ook al speelden we altijd hetzelfde repertoire... We moeten in vijfentwintig jaar twee verschillende repertoires hebben gehad, het is gek: mensen kwamen terug en we ontdekten nieuwe manieren om een stuk te spelen en ze vonden het leuk. Elke keer was het een menselijke ontmoeting, een klein verhaal waardoor het werkte tussen ons, maar als het met een gitarist of een pianist was geweest, was het hetzelfde geweest. Het waren menselijke en muzikale affiniteiten. Wanneer we ons in deze formule bevinden, zijn er bovendien dingen die in andere formules niet gebeuren: er is dit soort ontkenning op harmonisch niveau waardoor we een grote vrijheid kunnen ervaren en met bepaalde dingen kunnen experimenteren. Je beseft dat je bepaalde vormen hoort, bepaalde fraseringen, combinaties en emoties. Emotie is heel belangrijk.

Over het trio met Sébastien en Gautier :

Ik heb er een tijdje over nagedacht om een trio te vormen met Sébastien en Gautier, die toen al in het kwintet speelde en die momenteel verreweg mijn favoriete drummer is. We spelen nu vier of vijf jaar samen, hij is een geweldige muzikant met een buitengewone gevoeligheid en grote muzikaliteit, en hij is ook een zeer goede gitarist en componist. Telkens als hij deelneemt aan een experiment, verbetert hij, verfraait hij de groepen waarin hij speelt, een beetje zoals de gitarist die al heel lang met mij speelt, Manu Codja. Dit zijn musici die onderscheiden zouden moeten worden omdat zij de Franse jazz hebben verfraaid (lacht), en niet alleen de Franse jazz. Ik heb de indruk dat zij mijn muziek beter kennen dan ik, en dat is erg opwindend.

De lockdown

Toen we in lockdown zaten - Sébastien woont in hetzelfde dorp als ik in Essonne, maar meer dan een kilometer verderop, de afstand die we in de lockdown niet konden overbruggen behalve om boodschappen te doen of te sporten - nam Sébastien soms een paar kuipen water mee in zijn auto om de boodschappen van zijn oude ouders te verantwoorden (lacht). En om niet steeds hetzelfde repertoire te herhalen, beslisten we om andere dingen te spelen die we echt leuk vonden. Beetje bij beetje begonnen we echt aan de nummers te werken, het repertoire van het album in te studeren, en enkele andere composities die niet op het album staan. En zodra we aan de lockdown konden ontsnappen, namen we contact op met Gautier om op te nemen. We toeren nu met deze formule.

« Heteroklite Lockdown » = nieuw materiaal, oud materiaal en ook standards…

Dat is het precies! "Heteroklite" is geen mooi woord, maar de k maakt het grappiger... Het resulteerde in dit repertoire van plezier: "Round Midnight" - het was eeuwen geleden dat ik dit stuk had gespeeld. We hebben er ook voor gekozen om de melodieën zo eenvoudig mogelijk te spelen, zoals de ligne claire die je kent van strips in België en waar ik dol op ben. Ook omdat ik het een beetje beu ben grote melodieën te horen die, omdat ze al een miljard keer zijn gespeeld, worden versierd met veel arabesken, in plaats van de melodie te spelen zoals die door de componist is bedacht en gespeeld. Meestal zijn ze rommelig met improvisaties die de melodie vergeten. Na een tijdje hield ik helemaal niet van dit soort dingen, dus besloot ik: laten we die met het trio spelen zoals ze geschreven zijn. Daardoor verschijnt in "Besame Mucho" of "Round Midnight" een originele poëzie.

« Bacri’s Mood »

Natuurlijk ben ik een fan van Bacri. Door mijn verschillende activiteiten heb ik grote kunstenaars ontmoet, zoals Bertrand Tavernier, voor wie ik filmmuziek heb gecomponeerd, en dankzij hem heb ik mensen met grote artistieke waarde ontmoet, maar Jean-Pierre Bacri heb ik nooit ontmoet, slechts één keer op weg naar Brussel in de Thalys. Ik vertelde hem dat ik zijn werk waardeerde en in tegenstelling tot zijn gebruikelijke frons gaf hij me een grote glimlach, heel duidelijk, dat is alles. Ik mocht de man altijd tijdens zijn interviews, schriftelijk of op de radio. Hij zond geweldige vibraties uit. Ik herinner me een interview met Jaoui waar ze het hadden over mannen en vrouwen, en hij onderbrak de journalist met de woorden: stop, ik ben niet geïnteresseerd om te praten over mannen en vrouwen, praat met me over mensen, OK ? Ik vond dat geweldig. In de muziek is het net zo: laten we het over artiesten hebben!

« Forest Forgive Me », in de geest van « Don’t Buy Ivory Anymore »

Het is een compositie van Gautier, maar de titel reflecteert inderdaad mijn zorgen. Toen hij deze titel voorstelde, kon ik dat alleen maar waarderen. Dat en de Indianen zijn onderwerpen die mij na aan het hart liggen. In het nieuws van vanmorgen werd aangekondigd dat Frankrijk tegen 2025 vooral zonne- en windenergie zou hebben ontwikkeld, vanwege het tekort aan grondstoffen, gas en olie. Dat is geen slechte zaak: in plaats van kerncentrales te bouwen, vreemd genoeg vaak aan de grens van het buurland...

Het opbouwen van de contrabasklank :

Ik denk dat het iets is wat je in je hoofd hoort.

Ten eerste, je wordt verleid door wat je hoort. Ik hou meestal van alle contrabassisten. Er was iemand die zich aan mij openbaarde, dat ging verder dan invloed. Vanuit de gebaren die je in je hoofd hoort, kun je het geluid maken. Er is Scott La Faro voor de expressiviteit, hij heeft het instrument echt bevrijd, maar vóór hem had Red Mitchell al een prachtig geluid, Ron Carter in de tijd van Miles Davis, had een sustain in het geluid dat de baslijn deed stuiteren, ik was erdoor gefascineerd. Het interesseerde me minder wat Ron daarna deed.

Een andere muzikant die geen bassist is, is Jimmy Smith die de bas op het keyboard speelde met zijn linkerhand, zeer continue baslijnen met nauwelijks scheiding tussen de noten. Ik vond daar de bron van een swing, een tempo, een pulsatie die me erg fascineerde.

Ik moet denken aan wat Miles Davis ooit zei. Toen hij in New York aankwam, speelde hij meteen met de groten, zoals Parker, maar Miles speelde niet in het hoge register, wat ongebruikelijk was in de bebop. Op een dag begon hij in het hoge register te spelen en de andere musici vertelden hem dat hij het eindelijk deed, waarop hij zei: "Ja, maar ik kon ze eerder niet horen." Dus als je niet kunt horen, kun je niet werken aan een techniek die deze expressiviteit of frasering naar voren brengt. Je kiest de snaren van je instrument, de microfoon, de versterker, alles volgens wat je wilt horen.... Anders kan ik niemand uitleggen hoe ik mijn geluid bekom.

Op een dag speelden we in een trio, er was een saxofonist genaamd Hervé Bourde die ons had samengebracht in een trio met twee bassen, Barre Philips en ik. We deden de soundcheck en ik probeerde om beurten de contrabas van Barre Philips, zodat hij kon gaan luisteren naar het geluid dat hij in de kamer had, en dan hetzelfde met mijn bas. Op een gegeven moment vertelde de saxofonist ons dat het zinloos was omdat het ons geluid was dat verscheen als we op het instrument van de ander speelden! Dit was grappig. Het betekende dat als je een instrument bespeelt waarop je niet alle elementen hebt, je je eigen geluid hoort.

Het is een mysterie: de klank van een muzikant en zijn expressiviteit is een mysterie.

Tekst © Jean-Pierre Goffin (vrije vertaling: Jos Demol)  -  foto’s © Serge Braem

Het Brussels Jazz Festival heeft plaats in Flagey van 12 au 15 januari 2023
Het trio Henri Texier/Sébastien Texier/Gautier Garrigues speelt op 12/1
na trio Nabou Claerhout/Reinier Baas/Jamie Peet.

Lees het volledig programma HIER

Henri Texier Trio is op 7 februari 2023 om 20:30 in DE SINGER Rijkevorsel
bestel tickets hier