Frank Vaganée – Sam Gerstmans – Teun Verbruggen Trio

In standards we trust...

© Betty Vanlangendonck

Drie muzikanten die elkaar kenden maar tijdens een huiskamersessie pas voor het eerst samen optraden en meteen op dezelfde golflengte zaten dankzij een repertoire van standards. Een vertrouwd verhaal in jazzkringen. Alleen betreft het hier de combinatie van altsaxofonist Frank Vaganée, contrabassist Sam Gerstmans en drummer Teun Verbruggen. Heren die meestal musiceren in totaal uiteenlopende kringen.

Op uitnodiging van het Mechelse festival Jazz@Home stonden ze in 2019 op eenzelfde podium. Spelplezier van begin tot einde met nadien de onderlinge belofte dit nog eens te doen. We treffen Teun Verbruggen aan na een concert van het Orchestra Nazionale Della Luna tijdens Gaume Jazz en overlopen de playlist van het debuut ‘Black Diamond’.

cd cover en cover twee singles

Meer dan huiskamerjazz…

Jullie trioverhaal valt blijkbaar samen te vatten als een uitgelopen huiskamerconcert.

Teun Verbruggen : Nog wel met een verrassend begin want Frank Vaganée die de uitnodiging kreeg, dacht aanvankelijk aan twee andere muzikanten. Uiteindelijk belandden Sam en ik aan zijn zijde. Voor velen zal de combinatie van Frank en mezelf een onmogelijke “match” lijken. Ik hou echter wel degelijk van standards. De klassiekers van Sonny Rollins, John Coltrane en overeenkomstig grote namen uit die periode waren verplichte leerstof aan het conservatorium die ik met veel plezier doornam.

Nadien heb ik weliswaar nooit een project opgestart met dergelijk materiaal en daarom word ik hier niet zo mee geassocieerd. Het omgekeerde is van kracht voor Frank die ogenschijnlijk een vreemde eend in de bijt is bij free maar de man is een echt een monster op dat gebied. Hij kan werkelijk alles aan. We hebben dus een connectie. Hetzelfde klopt voor Sam Gerstmans die van verschillende markten thuis is.

Tijdens die drie sets in Mechelen beleefden we zoveel plezier dat een vervolg ons meer dan logisch leek. We organiseerden wat kleine concertjes tot het Covid-beest zijn kop op stak. Tijdens de pandemie kreeg ik een subsidie voor een streamingconcert. De ideale kans om terug bij elkaar te komen. Tijdens die opname werd alles ingeblikt. Een selectie hiervan kwam uiteindelijk terecht op ‘Black Diamond’.

© Roger Laute

Het aanbod van standards is enorm. Hoe werd de definitieve keuze bepaald ?

Teun Verbruggen : Dat is grotendeels Frank zijn verantwoordelijkheid al brachten Sam en ik eveneens enkele ideeën aan. Toch is dit een trio waar we elkeen veel ruimte krijgen voor eigen inbreng.


Van Jackie McLean via Paul Motian tot Ellington en verder...

In openingstrack ‘Little Melonae’ van Jackie McLean geldt dat zeker voor jou en stuur je alles richting ‘Blues March’, de klassieker van Art Blakey & The Jazz Messengers...

Teun Verbruggen : Het valt niet te ontkennen dat ik daarnaar geluisterd heb en dat ik schatplichtig ben aan al de drummers uit die periode. Het zijn dingen die ik de dag van vandaag trouwens nog steeds met veel plezier beluister.

Met een titel als ‘Drum Music’ valt eveneens actie te verwachten maar hier sluipt alles eerder langzaam voorbij, zij het met de nodige weerhaakjes...

Teun Verbruggen : Titels zijn dikwijls misleidend. Men gaat die snel associëren met een bepaald beeld. Dit is echter een heel poëtische compositie van Paul Motian. Het is een rubatostuk dat inderdaad als in een flow vooruit glijdt en weer verdwijnt. Hij was een bijzonder drummer die zijn persoonlijke taal creëerde.

Een nummer als ‘Drum Music’ lijkt eenvoudig waar je rond kan spelen en zo je eigen stem ontdekken maar het bevat onderliggend een moeilijkheidsgraad, net als ‘Kathelin Gray’ van Ornette Coleman (terug te vinden op ‘Song X’ samen met Pat Metheny, nvdr). Indien je de boog van de compositie niet op de juiste manier neemt, val je door de mand. Je kan niet teruggrijpen naar licks, het is de sound die telt. Zoiets brengen met Frank en Sam is een plezier.

© Roger Laute

Van Coleman staat ‘Happy House’ op de setlist.

Teun Verbruggen : Het had even goed iets anders kunnen zijn want live brengen we nog enkele van zijn composities.

Ellington en Charles Mingus konden moeilijk ontbreken op het programma. Van Duke is er ‘Daydream’ en van Mingus ‘Duke Ellington’s Sound Of Love’...

Teun Verbruggen : Het zijn twee fenomenale figuren in de jazz. Frank en Sam bewerken ballads als deze met zo een flair en klasse dat ik daar haast ademloos naar zit te luisteren terwijl mijn “brushes” als vanzelf volgen. Momenten om emotioneel van te worden.

Om ‘Cherokee’ konden jullie haast onmogelijk heen...

Teun Verbruggen : Frank durft in dergelijke dingen een tempo in te zetten waar je van opkijkt. Zelfs na twee sets was dat zo die eerste keer in Mechelen. Hij speelt lijnen waarvan je je afvraagt hoe hij het doet. Bruno Vansina kan dat ook. Volgens mijn vroegere drumleraar Hans van Oosterhout is die snelheid typerend voor altsaxofonisten.

Niet echt verwonderlijk is de naam van Lee Konitz in deze reeks...

Teun Verbruggen : Eveneens een altsaxofonist en dat lag zowat voor de hand. Dat nummer staat trouwens al een hele tijd op ons repertoire.

© Betty Vanlangendonck

Speelvogels

In Monk’s ‘Reflections’ gaat u er samen met Gerstmans stevig tegenaan...

Teun Verbruggen : Eens we een groove gevonden hebben, worden we echte speelvogels. Het toffe bij Sam is dat hij in zo een situatie risico’s durft te nemen. Onze hechte connectie dateert uit de periode toen we beiden in de groep van Igor Gehenot zaten. Daar vonden we onze gemeenschappelijke taal.

Er prijkt een originele track op de cd, ‘Triolette’ van Frank Vaganée...

Teun Verbruggen : Een thema dat alle kanten uit kan maar de solo’s zijn wel modaal over een akkoord. Een context die niet te onderschatten is want je moet op een verschillende wijze aanknopingspunten vinden. Net daardoor weeral een uitdaging.

Een misschien wat onverwachte naam met een programma van standards is Bill Frisell...

Teun Verbruggen : ‘Resistor’ is een mooie blues waar ik mee vertrouwd raakte bij de groep van Serge Lazarevitch.

Tenslotte is er nog de rustige afsluiter ‘Hún’ van Skúli Sverisson...

Teun Verbruggen : Een van mijn keuzes. Hij is de bassist van Jim Black’s AlasNoAxis. Zo leerde ik hem kennen. Frank vertolkt het grandioos.

© Roger Laute

Mogen we op een live vervolg hopen ?

Teun Verbruggen : Er is alleszins een aantal releaseconcerten voorzien. Een volledige toer organiseren is tegenwoordig heel moeilijk maar aangezien we alle drie in België wonen zijn we flexibel en bestaan er zeker meer mogelijkheden. Frank sprak sowieso al van nieuwe plannen, eventueel met een gastmuzikant.

Tekst © Georges Tonla Briquet  -  foto’s © Roger Laute / Betty Vanlangendonck

releasedatum cd ‘Black Diamond’ : 15.09.2023

© Roger Laute


CONCERTEN :

22.09.2023 @ CC De Ververij Ronse
27.09.2023 @ Casa Saga Antwerpen
17.11.2023 @ L'An Vert Liège