Een gesprek met Michel Debrulle

Drievoudig evenement voor het 'Collectif du Lion': release van het nieuwe Trio Grande album, "Impertinence", de cd-versie van de eerste twee Trio Bravo albums, en de première van "Répercussion-ID" gekoppeld aan de cd-release. Dit vraagt duidelijk om een gesprek met Michel Debrulle.


Hoe is Trio Bravo ontstaan ?

Toen Henri Pousseur "les portes du temple" opende, zoals we in het boek schrijven*, waren er jazzseminars en workshops met mensen als Steve Lacy, Lawrence Butch Morris, Vinko Goblokar, Frédéric Rzewski, ... We zaten al in de beweging waarbij we afwisselend de traditie leerden en ons openstelden voor hedendaagse jazz en improvisatie. Michel (Massot) en Fabrizio (Cassol) zaten op het Conservatorium waar ze kamermuzieklessen kregen en samenwerkten met Jean-Pierre Peuvion. We creëerden een sfeer waarbij we traditie met eigentijdse jazz mengden, samen met Steve Houben, Richard Rousselet, Bruno Castellucci, en toen van Alan Silva aankwam en vervolgens Garrett List, ook met hen.

Ik ontdekte Michel Massot in het Café des Femmes in Luik tijdens een concert van Garrett's muziek; in die tijd had ik alleen een snaredrum, een bekken, een hi-hat, en daar was Michel Massot op tuba. Ik had Fabrizio ook al in een andere context gehoord. Zelf luisterde ik naar het trio van Arthur Blythe, sax, Bob Stewart, tuba, en een percussionist (Cecil Brooks III? - nvdr). Het was een interessant geluid en ik stelde heel naïef - ik stond aan het begin van mijn leertijd - aan Michel en Fabrizio voor om een trio te vormen, wat zij accepteerden. Zo begon het, we moesten een naam vinden: ik schreef Trio op een stuk papier, en in Trio zat Rio, dus ik dacht Trio Bravo. Hetzelfde, maar dan makkelijker, voor Trio Grande later.

Andere invloeden…

Eric Dolphy ook. Ik had meer geluisterd naar free jazz, Art Ensemble of Chicago, Mingus, Sun Ra... Ik zat meer in die sfeer, de AACM school (Association for the Advancement of Creative Musicians), Ray Anderson, David Murray...

Invloeden die voelbaar zijn op de eerste twee albums, gecombineerd met de originaliteit van het repertoire. We kunnen ook zeggen dat jullie een trio zijn waar niemand iemand vervangt. Jullie hadden besloten om je alleen daar aan te wijden ?

Er was een menselijke en muzikale alchemie die ons drieën als een gek deed werken in de Lion S'Envoile, omdat we hyper enthousiast waren over dit project, maar het was nooit verboden om elders te gaan spelen; het trio nam veel tijd in beslag door het verlangen om samen te spelen, het vergde veel werk om deze muzikale taal te creëren, die toen nieuw was. En toen werkte het heel snel en het duurde acht jaar. Dan was er ook nog La Grande Formation, die veel van onze tijd en energie vergde. Het was een erg drukke tijd, Fabrizio zat nog op het Conservatorium, Michel werkte aan hedendaagse muziek, ik werkte aan een John Cage project met Jean-Pierre Peuvion, we waren druk bezig met leren, dingen ontwikkelen en Trio Bravo nam enorm veel tijd in beslag.

Tot jullie op punt stonden om bijna internationale erkenning het verkrijgen...

Alles begon met het Europa Jazz Festival in Le Mans, daarna hebben we veel getoerd in Europa, we gingen naar Canada op het Montreal Festival, naar de Verenigde Staten met het kwartet van Pierre Vaiana in dezelfde periode.

Wat maakt het verschil tussen Trio Bravo en Trio Grande ?

Het kostte ons veel tijd om erkenning te krijgen. Ik herinner me dat mensen naar Trio Grande kwamen in de hoop Trio Bravo te horen. Wat verder veranderde, was het feit dat Laurent Dehors een poly-instrumentalist is: alle klarinetten, sopraansax, tenorsax, doedelzakken, jew's-harp, blokfluit... We hadden een muzikaal universum dat volledig explodeerde. Michel Massot op tuba, euphonium, trombone, die hij al gebruikte, maar minder in Trio Bravo. We begonnen te werken aan een andere orkestratie en geluid.

Laurent bracht ook een meer Frans universum met de musette kant, hij houdt ook van disco, de wals en heeft een afwijkende manier van componeren. De universums zijn ook een beetje veranderd met de komst van Matthew Bourne voor twee albums. Voor de rest is de manier van werken een beetje vergelijkbaar, behalve dat we minder ruimte hadden om te experimenteren aangezien Laurent in Rouen woont, dus was het minder gemakkelijk. Dan was er ook nog Tous Dehors waarin Michel en ik speelden, en er waren ook invloeden op dat niveau. En een belangrijk element: de relatie met het publiek veranderde ook omdat Laurent een grappenmaker is en het soms mis kon gaan. Tegelijkertijd begonnen we, nadat we de mensen aan het lachen hadden gemaakt, met muziek die het publiek amusant vond, maar die ook veeleisend was.

Laurent is ook iemand uit het Noorden die geraakt is door het Belgische surrealisme...

Hij houdt veel van België, van de Belgische humor, de manier waarop de Belgen zichzelf niet te zeer serieus nemen in deze groep.

Is de titel van het nieuwe album van Trio Grande, "Impertinence"**, een beetje een link tussen Trio Bravo en Trio Grande ?

De heruitgave van Trio Bravo is een initiatief van IGLOO voor hun 30-jarig bestaan. De titel "Impertinence" kwam van Lucas Racasse die deze prachtige film over het album maakte en die tegen ons zei: "jullie zijn jonger dan veel bands die vandaag de dag platen uitbrengen". We hebben geprobeerd ons op het album niet te veel te richten op de dertigste verjaardag van de band, dat zou het project kunnen bevriezen, dat moesten we vermijden.

Veel programmatoren denken bijvoorbeeld dat ze alles al gehoord hebben bij de Rêve d'Eléphant Orchestra, terwijl op het laatste album de energie en het geluid zijn veranderd. We moeten op onze hoede zijn voor deze "oude band" kant. Het feit dat we nog steeds akoestisch zijn, dat de bandnaam al dertig jaar bestaat. En het woord "impertinence" kwam ter sprake in gesprekken met Lucas en Myriam, Lucas had dit idee van een film en een impertinente, absurde cover. Dit alles kwam samen..

De elitaire muziek die Trio Grande in de Galeries Lemonnier in Luik speelde, zoals Myriam ons in herinnering bracht, is tegelijkertijd straatmuziek die voor iedereen toegankelijk is en muziek met onmiskenbare kwaliteiten, het is een heel compositorisch werk dat de muziek de drempel van elk publiek doet passeren... Maar zo verdien je je brood niet: je moet ook de zalen vullen... Hoe doe je dat ?

Het scherpe en het populaire is ook een kenmerk van alle groepen van het Collectif du Lion. We hebben altijd een bewust of onbewust verlangen gehad om in de richting van street performance te gaan. Ik denk dat het een kwestie van background is, van muzikale cultuur. Nu is alles veranderd, alles is veranderd op het gebied van marketing, sociale netwerken, imago, communicatie... Het is duidelijk dat de film van Lucas ons kan helpen andere sferen te bereiken. Myriam besteedt hier veel werk aan, maar eigenlijk zou het een volledige dagtaak zijn... We zijn met te veel dingen bezig om er voldoende tijd aan te besteden. We hebben ook veel problemen om dit alles in de pers, op radio en TV te krijgen, om slots te vinden die ten tijde van Trio Bravo bestonden: zo was de Trio Bravo film, die in de jaren negentig werd uitgebracht, te zien in programma's als Cargo de Nuit, dat nu verdwenen is... Vandaag de dag heb je een communicatiemachine nodig om op Collin, Russon, Plan Cult te komen. Tegelijkertijd zijn er leuke verrassingen zoals onze betrokkenheid bij "Jazz Sous les Pommiers". Je moet naar de markten gaan, mensen ontmoeten...

Wat heb ik je niet gevraagd en wat had je nog willen zeggen ?

Ik zou kunnen praten over de covid periode. Het was een ramp, zeker, maar het stelde me in staat om weer ijverig met mijn instrument te werken en zelfs terug te gaan naar de basis. Dit is te horen aan de manier waarop Michel Massot en ik met elkaar omgaan. We hebben uren aan de ritmes gewerkt, waardoor we voor dit album teruggingen naar een puur trio, maar met een samenhang tussen bas en drums waar ik erg blij mee ben. Het is een genot om die frisheid te ervaren.

Meer algemeen, op het niveau van het Collectif, hebben we bemoedigend nieuws, de "RéPercussion-ID"*** show, Trio Grande, de heruitgave, het is geweldig na zoveel jaren van dat alles te kunnen genieten. En tegelijkertijd is het zo'n verschrikkelijke tijd dat je moet genieten van wat komt... Als je kijkt naar wat er gebeurt, het klimaat... waar ben je over zes maanden ? Ik probeer te genieten van wat er gebeurt.

Trio Bravo in de jaren 90 ging over plezier maken, reizen; nu is het een grote omwenteling voor iedereen. Het is belangrijk dat kunstenaars zich in dit verband openstellen, om mensen te laten begrijpen dat we niet buiten dit alles staan, dat we ervan afhankelijk zijn en dat we moeten nadenken over hoe we eruit kunnen komen.

Tekst © Jean-Pierre Goffin (vrije vertaling : Jos Demol)  -  foto’s © Annie Boedt (genomen tijdens het releaseconcert in Kaap Oostende, 23.10.2022)
Een samenwerking JazzMania / Jazz'halo

*      « Sur la Piste du Collectif du Lion… Une aventure plus que musicale », (PAC)
**    « Impertinence » is uit bij IGLOO sinds 6 oktober 2022
***  Het spektakel wordt samen met de release van het album « Répercussion#1 » voorgesteld (dist IGLOO)

IGLOO IGL336

BANDCAMP