Edition: 10 jaar Britse jazz aan de top

Een uit de hand gelopen hobby


Wanneer het over de “new wave” van de Britse jazz gaat, blijft iedereen meestal steken bij de ganse beweging rond Shabaka Hutchings. Een kort door de bocht zienswijze. Dat het kleine onafhankelijke Edition al tien jaar de strijd voert om Britse kwaliteitsjazz in de kijker te plaatsen, wordt dikwijls over het hoofd gezien.

© Dave Stapleton

Dave Stapleton was aanvankelijk enkel muzikant en producer. Stilaan rijpte het idee om alles zelf in handen te nemen. In 2008 verscheen de eerste release van Edition, ‘Dismantling The Waterfall’ (Dave Stapleton-Matthew Bourne). Anno 2018 staat de teller momenteel op 118 met zowel Britse als internationale namen. Het label organiseert tevens “Consultancy Sessions” waarbij muzikanten de nodige informatie krijgen over de zakelijke kant van het jazzgebeuren. Hun Kenny Wheeler Jazz Prize is ondertussen een fel begeerde award. Een gesprek met oprichter Dave Stapleton net voor het recente concert van zijn groep Slowly Rolling Camera in Flagey.


Was je een man met een plan of een roekeloos jazzliefhebber die zich in een avontuur stortte?

Het ging aanvankelijk om een puur passionele zet. Stilaan klopten er echter meer en meer vrienden aan met de vraag ook hun opnamen uit te brengen. Zo werd het al snel een uit de hand gelopen hobby. Na vijf jaar moest ik echt de knoop doorhakken en beslissen of ik op en top professioneel wilde doorgaan of er gewoon mee stopte. Het werd dus die eerste optie, wat meteen een hele ommekeer teweegbracht in mijn werkschema. Voordien werkte ik een tot twee dagen voor het label, plots was dat zo goed als fulltime. Toch kan ik vandaag zeggen dat het de juiste beslissing was, zeker wanneer ik zie wat we tot nu toe allemaal realiseerden en bereikten.

Op de website staat te lezen: “bridging a gap between strategy and creativity”. Wat houdt dat concreet in?

Wij zetten ons af tegen de “old school” visie waarbij een platenlabel het geld heeft en de artiest oplegt wat hij moet doen. Bij Edition primeren creativiteit en samenwerking op diverse gebieden zoals marketting en de hele omkadering. Door de kleine budgetten zijn we bovendien verplicht om alles op lange termijn te bekijken. Dat houdt in dat het soms ook wat “trial and error” is. Net als bij improviseren ligt het eindresultaat niet altijd vast.

“New music, new thinking” dus?

Dat is het. Originele composities uitbrengen op een nieuwe en alternatieve manier. We werken niet aan de hand van modellen en formats zoals de grote labels dat doen. Ons vertrekpunt en het daaraan verbonden perspectief zijn totaal anders.

Werken jullie enkel met privaat geld of komen er ook subsidies aan te pas?

Alles draait met privaat geld en een zo goed mogelijke inschatting van cash flow en verkoop. Het is een heel organisch gegroeide structuur gebaseerd op vertrouwen en met van bij de aanvang een toch wel uitgestippeld draagvlak.

Hoe bekijk jij de evolutie van de Britse jazz het afgelopen decennium?

Er was altijd al veel en goede muziek in Groot-Brittannië. In pop en rock is er een hele erfenis met The Beatles voorop. In jazz is dat echter niet het geval. Wat we ontbreken, is een merknaam als “Nordic jazz”. Er is ook geen financiële omkadering of structurele ondersteuning.

De hele muziekindustrie is ondertussen op zijn kop gezet door streaming en downloads. Het gaat wel heel snel. Cd’s verkopen niet meer en zelfs met het downloaden gaat het al bergaf. Distributeurs en publishers worden genoodzaakt hierover na te denken. Uiteindelijk blijft er een constante over: men wil goede muziek horen, eender onder welke vorm. Die kanalen veranderen nu constant. Wie weet wat er binnen tien jaar aan de orde van de dag is. Daarom is het belangrijk op de hoogte te blijven van wat het publiek wil.


De kracht van vinyl

Ondertussen blijven jullie toch nog cd’s uitbrengen.

Inderdaad en sinds kort ook vinyl. Eerlijk gezegd leven we in een gouden periode met vier formats: cd, lp, downloads en streaming met deze laatste voorop. Misschien is dit de enige vorm die zal overblijven samen met “limited vinyl editions” inclusief kunstige hoezen. In die richting denken wij alleszins. Streaming voor globaal bereik en vinyl voor de echte liefhebber.

Passen jullie de geluidskwaliteit aan voor de verschillende dragers?

Dat gebeurt in kleine mate voor vinyl. Voor de andere drie en ook voor Spotify is er een marginaal verschil mede doordat internet steeds sneller en sneller gaat waardoor je toch wel een beter geluid krijgt.

Hoe bepaal je de keuze van de artiesten die je tekent?

Een gezonde dosis talent is een basisvereiste maar de definitieve klik komt er door op voorhand voldoende te communiceren en zo te zien of er genoeg gemeenschappelijke overeenkomsten zijn tussen beide partijen op langere termijn. Ik denk daarbij nooit aan het feit of ik heel snel veel geld kan verdienen.

Zorgt je dubbele rol van muzikant en labeleigenaar niet voor problemen?

Mijn eigen muzikale activiteiten beperken zich hoofdzakelijk tot de groep Slowly Rolling Camera. En zelfs dan houd ik alles low profile zonder druk en vermijd ik een bomvolle agenda. Het grote voordeel is dat ik zo op de hoogte blijf van het reilen en zeilen in het muzikantenwereldje. In hoofdzaak ben ik wel labelmanager.

Welk is de rol van de media voor een label als Edition?

Die is van vitaal belang. Ook op dat gebied zijn er heel wat verschuivingen. De invloed van grote kranten als The Guardian is tot een minimum herleid omdat ze nog slechts hoogstens een review per maand publiceren en binnenkort waarschijnlijk niets meer. Op sociale media moet je ruimte kopen. Dat is voor ons te duur. De impact van Facebook slinkt bovendien. Vandaar het belang van directe communicatie met klanten. Daar heb je zelf controle over. Ze komen een winkel binnen, je praat over wat ze willen en zo kan je dan tips geven. Het zenden van e-mails sluit daarbij aan.

Dan is er ook nog de Kenny Wheeler Jazz Prize.

We brengen jaarlijks een album uit van een afgestudeerde als kickstart voor zijn of haar carrière. Het is onze manier om talentvolle jongeren net dat duwtje in de rug te geven zodat ze de goede richting uitgaan.

Met onder meer Phronesis, Marius Neset, Olavi Louhivuori, Alexi Tomarila en Verneri Pohjola heb je heel wat Scandinavische artiesten in huis. Vanwaar die aantrekkingskracht?

In eerste instantie heb ik sowieso een zwak voor die muziek maar het was nooit de bedoeling. Het is gewoon zo gegroeid. Eens ik er een getekend had, volgden er nog en plots zitten we nu met een hele bende. Meteen bieden we zo een mooi tegengewicht tegenover de Amerikaanse jazz maar we blijven openstaan voor zowat alles en dat van overal.

Heb je al een zicht op wat je de komende tien jaar wil doen?

Verdergaan met interessante muziek uitbrengen en een zo groot mogelijk publiek bereiken. Vastroesten is uit den boze. Steeds onszelf verbeteren blijft de boodschap.


Recente releases bij Edition

Roller Trio – New Devices

Een trio uit Leeds met een saxofonist (James Mainwaring), een drummer (Luke Reddin-Williams) en een gitarist die tevens bas speelt en graag knutselt met electronics (Chris Sharkey).

Deze derde cd is weliswaar geen echte conceptplaat maar heeft toch een centraal thema: de relatie tussen mens en technologie. Het leidt enerzijds tot frustratie en woede bij de groepsleden maar anderzijds ook tot het plezier van het kunnen manipuleren van klanken om zo ongewone perspectieven te introduceren. Kunstmatige intelligentie in dienst van de jazz.

Dat de groep indertijd genomineerd werd voor de Mercury Prize (Britse pop- en rock award voor beste album) is niet verwonderlijk. Luister naar de openingstrack en het wordt meteen duidelijk: een mash up van drum’n’bass, heftige saxofoonuithalen, een rockende drumdrive en gebroken beats à volonté. Helemaal in het verlengde van de nieuwe jazzevolutie. Er valt echter veel meer te beleven. Een aantal expliciete referenties die er tussen uit springen: Afro-beat, Japan (de groep), Pat Metheny en de soundtracks van ‘Twin Peaks’ en ‘Close Encounters Of The Third Kind’. Af en toe worden er meer spacy progrock passages ingelast. Ergens tussen STUFF., Polar Bear en Bill Laswell.

Absoluut te ontdekken.

Slowly Rolling Camera – Juniper

Het kerntrio van Slowly Rolling Camera wordt gevormd door drie muzikanten die elkaar al meer dan vijftien jaar kennen: Dave Stapleton (toetsen), Deri Roberts (electronics) en Elliot Bennet (drums). Voor de nieuwste cd haalden ze er een rits gastmuzikanten bij waaronder saxofonist Nicolas Kummert en gitarist Stuart McCallum (ex-Cinematic Orchestra). De link met deze laatste zijn vorige groep, Cinematic Orchestra, is heel sterk. Eenzelfde filmische opbouw maar dan wel met meer grooves. Andere opvallende gelijkenis is deze met de melodieuze fusionjazz van Marc Moulin en Placebo. Er is tevens aansluiting met het getemperd impressionisme van Nils Frahm en gelijkgestemde pianisten die nu goed in de markt liggen.

Imponerende hoogtepunten zijn deze waar Kummert zijn ding mag doen. Ook voor fans van We Stood Like Kings en Air.

Tom Barford – Bloomer

Saxofonist Tom Barford won vorig jaar de fel begeerde Kenny Wheeler Jazz Prize (zie interview hierboven). In combinatie met deze ‘Bloomer’ zullen gegarandeerd heel wat deuren opengaan voor hem. Evan Parker is alvast grote fan.

Barford heeft een soepele en tegelijkertijd volumineuze speelstijl. Hij zoekt niet steeds de kortste en makkelijkste weg om zijn esthetisch ideaal naar voor te schuiven maar gebruikt liever een aantal zijwegen om zijn visie beter te illustreren. Zijn grote troef is een doorgedreven kristalliseren van Coltrane zijn spiritualisme en moderne proggrooves. Een van de koninginnestukken is ‘’Razztwizzler’, een onverbloemde verwijzing naar Camel en de Canterbury scene van de jaren zeventig. Gitarist Billy Marrows functioneert daarbij een aantal keer als de rebellerende stoorzender terwijl pianist (Rupert Cox), bassist (Flo Moore) en drummer (Dave Storey) hun rol vakkundig invullen.

Julian Argüelles - Tonadas

Saxofonist Julian Argëlles (afwisselend op tenor en sopraan) deelde het podium met onder meer John Taylor, Django Bates en Kenny Wheeler. Met zijn bigband Loose Tubes verwierf hij reeds heel wat erkenning. Hij was het ook die voor Phronesis de arrangementen schreef van hun bigband cd ‘The Behemoth’.

Voor zijn eigen nieuwe opname riep hij wederom zijn Tetra Quartet bij elkaar met tegenwoordig in de rangen Ivo Neame (piano), Sam Lasserson (contrabas) en James Maddren (drums). De vier meanderen door een repertoire getekend door melodische lijnen afgewisseld met meer hoekige passages en een uitgebreid aanbod van ritmepatronen. Uptempostukken wisselen daarbij naadloos af met meer downbeat nummers. Met Neame toch wel in een sterrol. De Spaanse roots van Argüelles duiken her en der op, soms subtiel maar ook regelmatig uiterst expressief zoals in ‘Bulerias’.’ Barrio Gotico’ is een sterk staaltje van pure bebop. De zwoele afsluiter staat dan weer in scherp contrast met de dynamische opener.

Verrassend van begin tot einde.


© Georges Tonla Briquet