David Linx: “Echte mannen huilen"

Met “Skin in the Game” had de zanger de ideale band gevonden om zijn muziek en zijn woorden te laten klinken. Met “Real Men Cry” voegt hij een trompettist toe en composities die net zo aangrijpend zijn als die op het eerste deel.

Hij praat met ons over dit project...


Het eerste woord dat in me opkomt bij dit nieuwe album is loyaliteit: in de eerste plaats aan de muzikanten…

Het zijn prinsen! We spelen al zeven jaar samen en het is nog steeds ongelooflijk.

Je blijft ook trouw aan de componisten Diederik Wissels en Mario Laginha…

We hebben heel wat tracks geschreven door Diederik Wissels en mijzelf in onze lades; ik vroeg hem of ik deze titel voor het album mocht nemen, we zijn vrienden, we praten bijna elke dag. Het mooie van het verstrijken van de tijd is dat de loyaliteit vast komt te staan.

Mario Laginha is ook een blijk van loyaliteit. Het nummer van 'Youcef Boukella' ligt al twintig jaar klaar, maar ik had nog nooit de kans gehad om het op plaat te zetten en ik vond het perfect voor deze plaat.

‘Stay in the Light’, wat betekent deze titel?

Dat is de zin die de moeder van James Baldwin elke keer tegen me zei voordat ze de telefoon ophing: “Ik hou van je lieverd en blijf in het licht.”
Dit brengt me bij de derde kant van loyaliteit: die van de mensen die deel hebben uitgemaakt van mijn leven: James Baldwin en Toni Morrisson zijn altijd aanwezig in mijn leven en mijn teksten…

Als je het podium opgaat, ben je nooit alleen, je neemt de mensen in je leven met je mee, het is een beetje alsof je voorouders bij je zijn. Ik zie ze op het podium als ik zing.

Er is een nieuwe muzikant in de band, trompettist Yaron Mehari, met een zacht Chet Baker-geluid…

Ik verwijs niet naar het verleden. Het ding met deze groep is dat er geen verwijzingen naar het verleden zijn, geen jazzreferenties. Deze musici maken deel uit van de generatie die hun instrument overstijgt, zoals Ambrose Akinmusire en trompettist Avishai Cohen. Het gevaar voor mij was dat, als ik een trompettist met een te grote jazz connotatie zou laten meespelen, het de plaat zou hebben verpest. Dit zijn echte jazzmuzikanten, maar ze hoeven niet te vertrouwen op wat mensen bedoelen als ze aan het woord jazz denken. Ik zeg vaak in masterclasses met zangers dat ze niet moeten spelen wat anderen verwachten dat ze spelen, er zit geen toekomst in zo'n houding.

In feite laat je veel ruimte over voor de muzikanten op het album. Dit zijn geen liedjes zoals we die vaak horen; er is veel ruimte voor de muzikanten naast de zanger…

Ja, altijd! Vooral met deze groep: op het podium kan ik een stap opzij zetten en hen hun ding laten doen, en genieten van het kijken en luisteren naar hen. Dat heb ik al gedaan met "Skin in the Game", maar het nieuwe album is echt voor hen geschreven. Grégory Privat houdt van de harmonieën die ik heb geschreven: ik probeer de muziek melodisch, harmonisch en ritmisch interessant te maken.

Heeft je ervaring als drummer invloed op de manier waarop je componeert en zingt?

Neen, niet echt. Ik ben een ritmisch persoon, ik denk dat ik ritmischer was in mijn hoofd dan achter een drumstel. In mijn lessen gebruik ik ademhalingsconcepten die uit drumoefeningen komen, dat is waar, maar als componist of zanger, neen. Misschien ben ik alerter dan andere vocalisten. Dat helpt me met de knowhow, die je terugvindt in het ritme. Waar het mij om gaat is de manier waarop je je levensverhaal vertelt door middel van muziek.

De keuze van de albumtitel gaat in tegen wat er vandaag de dag gaande is. Kun je uitleggen waarom?

Ik ben altijd tegen de stroom in gegaan... (lacht) Dus ik zie veel jonge zangers teruggaan naar 1955, maar ik zie het nut er niet van in. Hoe kun je vandaag de dag een politieke rol spelen, een mening hebben, als je al je tijd doorbrengt met proberen te functioneren in het verleden? Ik sta erop om in 2025 een jazzzanger te zijn. 

De titel? Het was in het midden van covid. Een neef in Houston werd vermoord door een bende en ik woonde de begrafenis bij via Zoom. Op een gegeven moment richt de predikant zich tot de moeder en tantes die huilen, dan tot de mannen die ook het recht hebben om emoties te hebben en hij zegt “Because real men cry”... Ik kreeg er tranen van in de ogen. In de context leek het enorm. Het is geweldig dat mannen hun rol in de maatschappij aan het herdefiniëren zijn. Waarom worden vrouwen bijvoorbeeld nog steeds niet hetzelfde betaald als mannen?  Daar gaat het ook een beetje over.

Alle teksten kloppen. Is het niet ingewikkeld om zowel op de tekst als op de muziek te spelen? Norma Winstone vertelde me dat woorden er voor haar niet toe doen, het is de muzikaliteit die telt…

Norma Winstone componeert niet, haar teksten komen uit een andere, ietwat esoterische wereld. Er zit meer een politieke kant aan mijn muziek.

Op 'Prophet Birds' bijvoorbeeld, zijn er mensen die huilen als ik het zing. Het gaat zelfs over het disfunctioneren in het Amerikaanse Congres, maar het is ook op andere manieren te horen.

Ik definieer mezelf meer als songwriter, componist is een beetje zwaar. Componist betekent Ellington of Rachmaninov. Elke tekst is een werk van een goudsmid. In Frankrijk is de relatie met het Engels soms een beetje lukraak en als mensen het niet begrijpen, zeggen ze dat de tekst een beetje surrealistisch is, maar in mijn teksten heeft alles een betekenis. Het begrip jazz standards, daar heb ik alles van geleerd, en ik volg die traditie.

Dat is wat je zegt op ‘Resolution Chant’: “Kies nooit de verkeerde strijd”, wat een politieke betekenis heeft, maar ook een artistieke…

De strijd om de vreugde te behouden kwam heel natuurlijk bij mij. Ik moest componeren en schrijven om mijn plaats te krijgen: een blanke jazzzanger in Europa bestond niet in de verbeelding van mensen. Ik moest hard vechten!  Maar met vreugde! Ik besta als ik op het podium sta...

Vandaag de dag zitten we nog steeds vast in het beeld van de jazzzanger van de jaren 50, wat we doen is altijd goed gedaan, maar het voegt niets toe. Ik ben blij dat mijn muziek erkend wordt, ook al is het aan de andere kant van het spectrum dan wat veel mensen doen.

Zou de volgende stap niet zijn om in het Frans te zingen?

Maar ik doe het al! Met de WDR Big Band heb ik platen helemaal in het Frans, ik heb net een plaat in het Portugees gemaakt met Philippe Baden Powell (de zoon van Baden), ik zing op een plaat met Gustavo Beytelmann en Paolo Fresu waar ik in het Spaans, Portugees en Nederlands zing...

Ik heb net een eerbetoon aan Claude Nougaro uitgebracht met André Ceccarelli, in het Frans... Ik zing regelmatig in vijf talen, maar als ik in het Nederlands zing, vinden mensen dat raar! Wij zijn degenen die swingen. Het probleem met Frans is dat er altijd een verwijzing is: naar Edith Piaf, naar Juliette Gréco... Neen, jij bent degene die in de taal zingt, je hebt geen verwijzing nodig. Op het podium met dit project zing ik een lied in het Frans. Ik heb de indruk dat we met deze nostalgie een stap achteruit hebben gezet, in termen van perceptie, maar niet in termen van wat er gebeurt... dat vrij onzichtbaar blijft.

Bijvoorbeeld?

Er zijn heel interessante dingen, zoals Elsa Martine, zoals Stefano Battaglia, zoals wat Diederik Wissels doet... De labels promoten dit soort projecten niet... Vandaag de dag denk ik niet dat ze “Up Close” zouden uitbrengen zoals dertig jaar geleden.

Vocale jazz is tegenwoordig 'nostalgisch' geworden omdat het zo slecht gaat met de industrie dat mensen denken dat dit het enige is wat ze kunnen verkopen. Wat mij betreft heeft het misschien een educatieve waarde, maar geen artistieke. Een jazzzangeres zei in een interview dat ze wenste dat ze in de jaren vijftig had geleefd - dat begrijp ik niet! Ik luister graag naar oude platen, maar het sterkt me om in het heden te vertoeven. Het echte eerbetoon aan de traditie is in de muziek van vandaag.

Het is geruststellend om vandaag iemand als Cecil McLorin Salvant in de buurt te hebben. Ze had gemakkelijk in de val kunnen lopen, maar ze vertegenwoordigt haar tijd, net zoals Miles Davis of Wayne Shorter dat in hun tijd deden.

Tekst © Jean-Pierre Goffin (vrije vertaling: Jos Demol)  -  foto’s © Jeff Ludovicus
Een samenwerking met JazzMania

CRISTAL RECORDS

Lees HIER de recensie van Jacques Prouvost

In concert in Jazz Station Brussel 22 maart 2025