Bààn : de ontmoeting tussen twee mensen...

De laatste tijd merken we de opkomst van een aantal drum/klavierduo's die in verschillende domeinen werken... Van Glass Museum (neoklassiek) tot Schntzl (veel vrijer), van Beraadgeslagen (electro-jazz) tot Bààn... Bààn : ofwel toetsenist Pascal N. Paulus en drummer Jean-Philippe De Gheest, beiden op zoek naar nieuwe psychedelische sensaties.

Yves «JB» Tassin sprak met hen na hun concert in l'An Vert Liège…

Yves «JB» Tassin met Bààn © Robert Hansenne

Jullie hebben verschillende muzikale achtergronden. Waar vonden jullie een punt van overeenkomst ?

Pascal N. Paulus : Het is vooral een ontmoeting tussen twee mensen. We konden het goed met elkaar vinden, dus we probeerden samen iets op te bouwen…

Jean-Philippe De Gheest : Het gaat terug naar de muziekschool en evolueerde op een natuurlijke wijze tot de opname van het eerste album.


Dus jullie spelen al een tijdje samen...

Jean-Philippe De Gheest : Met de COVID-periode brengt het ons eigenlijk best ver... We wilden graag spoor bijhouden van deze samenwerking. We hebben een repetitie opgenomen, met veel improvisaties. Na afloop gingen we elk met een tape naar huis. Onze missie was om onze favoriete passages te selecteren. Uiteindelijk hadden we allebei dezelfde passages gekozen. Zozeer zelfs dat het eerste album in wezen uit ruw materiaal bestaat. We hebben bijna geen wijzigingen aangebracht.

© Quentin Perot

Hoe definiëren jullie deze muziek? Ik hoor jazz, maar ook psychedelische rock, krautrock, vroege Pink Floyd...

Jean-Philippe De Gheest : Eigenlijk is het heel simpel: de muziek is een weerspiegeling van onze ontmoeting. We hebben niet besloten om jazz, rock of iets anders te spelen.

Pascal N. Paulus : Natuurlijk zijn alle referenties die je aanhaalt voor de hand liggend. Kortom, we besloten om instrumentale muziek te maken... Alleen wij tweeën, geen zang. We houden van stemmen... Ieder van ons werkt aan zijn kant met zangers (Melanie De Biasio wat Pascal betreft... NVDR) en daar houden we van! Hier staan we voor een andere uitdaging. We werken alleen met onze instrumenten… Niets anders!


Kunnen we in dit geval niet van jazz spreken ? Geïmproviseerde muziek ?

(samen) : Jawel, heel duidelijk…


De structuur van de stukken lijkt overbodig: het klavier begint, we zoeken de klank, de melodie krijgt vorm... en tenslotte volgt het ritme...

Pascal N. Paulus : Naarmate onze samenwerking vordert, volgen we in feite een methode. Onze stukken worden meer uitgeschreven. Er is de melodie, de thema's, de gimmicks...


Wat betekent de term "Bààn" precies ?

Jean-Philippe De Gheest : « Bààn », is een geluid... Het is voor ons vanzelfsprekend geworden. We hebben andere namen geprobeerd, maar dit was degene die het beste bij ons paste. De accenten op de "a" hebben we aangebracht met verwijzing naar de Vlaamse cultuur, een cultuur die we allebei delen. Dat gezegd hebbende, deze twee accenten vormen een probleem... De Amerikaanse sites herkennen ze niet... Uiteindelijk benadeelt dat ons een beetje.

Pascal N. Paulus : Ik hou van de idee om de cultuur an de Franstalige en Nederlandstalige gemeenschap samen te brengen. Wat mij betreft, ik kom oorspronkelijk uit Luik, denk ik dat Brussel daar een geweldige stad voor is…

© Robert Hansenne

Dat is minder het geval in Wallonië waar Vlaamse groepen weinig spelen...

Jean-Philippe De Gheest : Dit soort problemen komen we niet specifiek tegen. Een grote meerderheid van onze concerten vindt plaats in Vlaanderen of Brussel.


Omdat je getekend hebt bij een Vlaams label ?

Pascal N. Paulus : Nee, ik denk het niet. Ons boekingskantoor is gevestigd in Vlaanderen… En het netwerk is uitgebreider in het Noorden. In Wallonië werden we warm onthaald. We deden de 'Zone' (in Luik – NVDR) en de ‘Rockerill’ in Charleroi… Het was echt goed!


Het is nog niet genoeg...

Pascal N. Paulus : Neen, dat is duidelijk... Misschien een kwestie van subsidies...


Er is een nieuwe deal met dit nieuwe album: de nummers zijn korter…

Jean-Philippe De Gheest : Ja, het is opzettelijk. We wilden de improvisaties, deze vrijheid in onze muziek behouden, maar ook compacter maken. Dit is onze nieuwe uitdaging.


Dit hypnotiserende effect tot vier minuten beperken is waarschijnlijk niet eenvoudig!

Pascal N. Paulus : Hier hebben we het over de plaat... het heeft niets te maken met wat er tijdens een concert gebeurt.

© Robert Hansenne

Vanavond (concert l'An Vert, Luik, 22/06/04) voegden jullie een aantal stukken samen tot één geheel...

Jean-Philippe De Gheest : Ja, absoluut... We weten dat sommigen, vooral de jongsten, het niet prettig vinden om een stuk in de lengte uit te rekken. In de praktijk proberen we de duur in te korten om stukken van minder dan vier minuten te maken. De relatie tot tijd is niet meer hetzelfde. Zelfs als je een clip maakt, vermoed je dat veel mensen deze niet tot het einde zullen kijken...

Pascal N. Paulus : Het lukt ons niet altijd... Vanavond duurde een stuk bijna tien minuten. Aan de andere kant, tijdens techno-avonden, bezoeken jongeren zonder onderbreking sets van meer dan twee uur ... We bevinden ons een beetje in dat gebied ... Ik hoop dat we deze uitdaging ook een keer zullen aangaan. Als we op festivals spelen, zien we dat jonge mensen afhaken. Ze zien echte drums, ze horen de ietwat eigenaardige klanken van de keyboards...


Het was dus niet voorzien dat dit nummer tien minuten zou duren ?

Jean-Philippe De Gheest : Neen, dit gebeurde ongewild.

Pascal N. Paulus : Live is alles anders. Er is de symbiose met het publiek, de kwaliteit van het geluid. Ik speelde harder tijdens de soundcheck... We passen ons aan naar de energie die we voelen bij het publiek.


We zagen de laatste jaren heel wat keyboard/drumduo's opduiken in België…

Jean-Philippe De Gheest : Inderdaad... Het is slechts een ontmoeting tussen twee muzikanten. We dachten niet aan instrumenten.


Dat gezegd hebbende, jullie verschillen van de andere duo's...

Jean-Philippe De Gheest : Ik denk dat het nodig is om de line-up te beperken. Hoe meer leden er in een groep zijn, hoe ingewikkelder het is om te organiseren en om optredens te mee te pikken. Agenda's moeten ook op elkaar worden afgestemd. Het voordeel is dat in duo's er niet te lang hoeft te worden gediscussieerd. Als een van ons het niet eens is met een idee, valt het meteen weg. We verspillen geen tijd.

© Robert Hansenne

U kent het motto van uw W.E.R.F. ?

Jean-Philippe De Gheest : Ja, “het jazz not jazz label”…


Ik denk dat het heel goed bij jullie past…

Jean-Philippe De Gheest : Zeker ! In de afgelopen jaren evolueerde de jazz en stelde het zich open voor andere genres. Waar het tien jaar geleden doorging voor smakeloze muziek. Tegenwoordig luisteren tieners naar jazz, ze zijn er dol op...

Pascal N. Paulus : Benny Claeysier (de nieuwe baas van de W.E.R.F. – NVDR) heeft de weddenschap gesloten om nieuwe wegen te bewandelen. Hij is niet verplicht de codes van de jazz te respecteren. Hij geeft niets op en opent nieuwe perspectieven. Jazz is vrijheid...


Ik begrijp dat de titel van het album, "Shadowboxing" verwijst naar de houding van de bokser tijdens de warming-up...

Jean-Philippe De Gheest : Het is de idee ergens op voorbereid te zijn. We weten niet altijd wat er gaat gebeuren, maar we zijn er klaar voor, we zijn in beweging. Dit is zowel fysieke als mentale voorbereiding. Van een gevecht is geen sprake... Maar we hebben er alle vertrouwen in. Het sluit aan bij het basisidee, het duo. Tijdens de repetities praten we veel, we spelen niet per se.

© Quentin Perot

Zoals Kraftwerk… Ze praatten veel, dronken koffie en maakten lange fietstochten...

Pascal N. Paulus : We spelen waarschijnlijk iets meer dan zij, maar inderdaad, er zijn veel verbale uitwisselingen. We vertellen ons levensverhaal, we stellen het in vraag.

Tekst © Yves «JB» Tassin, 13 juli 2022 (vrije vertaling : Jos Demol)  -  foto’s © Robert Hansenne / Quentin Perot

Bààn - Shadowboxing
W.E.R.F. Records

BANDCAMP

recensie