Arild Andersen, landloper...

© ECM Records

Als partner van Jan Garbarek, Bobo Stenson, Ralph Towner, Bill Frisell en vele anderen is Arild Andersen een muzikant die niet meer weg te denken is uit de Scandinavische scene

Onlangs bracht hij “Landloper” uit, een soloalbum dat het verhaal van zijn carrière vertelt.


Dit nieuwe album is je eerste solo-opname…

Ja. Begin jaren '90 stond er een solo-opname gepland, maar vlak daarvoor had ik een optreden op een festival met Ralph Towner en Nana Vasconcelos, en dat beviel zo goed dat we de studio in zijn gedoken voor een trio-album.

Was het de bedoeling dat het soloconcert in Oslo op cd zou worden uitgebracht?

Niet echt. Het gaat terug tot 2020 aan het begin van de pandemie, en tijdens het festival in Oslo wilden ze de concerten met een publiek van vijftig mensen handhaven; het concert werd opgenomen door de geluidstechnicus en toen ik het opnieuw beluisterde, vond ik het de moeite waard om het uit te geven; dat was anders dan een studio-opname waar je takes overdoet: hier was het hoe ik op een zeker moment speelde.

Maar tegelijkertijd wilde Manfred Eicher dat ik een quartet opname zou maken met wat jonge muzikanten, Marius Neset op saxofoon, Helge Lien op piano en Håkon Mjåset Johansen op drums, met wie ik een paar optredens had gedaan. Daarom duurde het zo lang voordat het soloalbum uitkwam. En een paar jaar later was ik op tournee met Bob Moses, die me had gevraagd om het stuk 'Peace Universal' te arrangeren, waarmee het soloalbum opent, maar dat in de studio werd opgenomen en niet op het festival in Oslo.

© Chris Tibble

Het is door covid dat het concert zo kort is…

Ja, en daar heb ik speciaal stukken voor gekozen, met verschillende kleuren, met citaten uit thema's waar ik in die tijd veel naar luisterde: er is Albert Aylers “Ghosts”, Charlie Hadens “Song for Che”, en ook Ornette Colemans “Lonely Woman”.

Ik koos een setting voor dit soloconcert omdat niemand naar een langere contrabassolo zou luisteren (lacht). Ik had nog wat materiaal, maar Manfred koos de volgorde van de stukken.

Je gebruikt effecten en loops op de Bob Moses-compositie...

Na de tournee met Bob schreef hij dit stuk en stuurde het naar verschillende bassisten om op te nemen, maar ik denk niet dat hij er veel van terugkreeg. Wat mij betreft, ik speelde zoals bij optredens met orkestrale geluiden, loops, verschillende strijkstokken, verschillende effecten die in elkaar leken geweven; ik deed deze opname thuis, maar het is het soort dingen dat ik ook op het podium doe.

Er is ook een Noorse traditional waarvan ik de titel niet vertaald heb gevonden...

“Old Stev”, Stev verwijst naar traditionele Noorse liederen. Het is niet echt de titel van een stuk, het is de zeer oude erfenis van de muziek van het land. Het is een langzaam stuk dat ik tussen Aylers thema en mijn compositie “Landloper” heb ingevoegd. Ik heb eerder voor ECM gewerkt aan oude volksmelodieën. Ik voegde het toe aan 'Landloper', ik samplede de brug. Die bekwam ik door de snelheid te verdubbelen.

Ik nam geen effecten op voor het concert, geen loops, alles werd live gedaan. Ik weet dat veel muzikanten geluiden gebruiken die tijdens hun concerten zijn opgenomen en daarop spelen... Maar ik doe dat niet, ik hou van de uitdaging om op een knop te drukken en het geluid op het juiste moment te horen. Het hoort bij de flow van improvisatie. Maar die avond had ik het geluk dat alles werkte zoals ik wilde... Dat is niet elke keer zo...

© Nina Djærff

"Landloper", werd dit nummer gecomponeerd voor dit concert ?

Neen, ik had het al opgenomen op een album met Kenny Wheeler, Paul Motian en de Amerikaans-Zweedse pianist Steve Dobrogosz in 1979, geloof ik. Op die plaat staat een korte solo waarop ik 'Landloper' speel. De bridge heb ik later toegevoegd. Ik kan me niet herinneren dat ik het ooit heb opgenomen en gespeeld tijdens dat concert.

Heb je voor dit concert de contrabas met de leeuw gebruikt?

Oh, heb je hiervan gehoord? Ja, het is gemaakt in Lyon door Jean Auray. Ik heb hem in 2009 besteld en in 2012 ontvangen en sindsdien gebruik ik hem. Ik heb een kleinere die 23 kilo weegt waar ik het vaakst mee reis, makkelijker voor vliegreizen, maar zodra ik die met de leeuw kan gebruiken, gebruik ik hem altijd.

© Nina Djærff

Je speelt een thema van een contrabassist, Charlie Haden: is dat een van je favorieten?

Oh ja, zeker weten! Ik herinner me de release van 'Liberation Music Orchestra', met daarop 'Song for Che', een melodie die ik niet meer uit mijn hoofd krijg. Ik heb Charlie verschillende keren ontmoet bij hem thuis in New York. Op een dag speelden we een duet op het Moldejazz Festival. Voor het concert heb ik 'Song for Che' en 'Lonely Woman' samengevoegd omdat Charlie ook op die Ornette plaat speelde. Het dateert uit de jaren '60 en ik was me erg bewust van wat er toen werd gedaan, dus dit zijn twee thema's die deel uitmaken van mijn invloeden.

Je twee eigen composities komen allebei van albums die zijn opgenomen met Paolo Vinaccia en Tommy Smith…

Het trio ontstond in 2006 naar aanleiding van een opdracht en sindsdien hebben we veel samengespeeld. Ons eerste album was 'Live at Belleville' en we hielden het trio bij elkaar tot Paolo Vinaccia vier jaar geleden overleed. Het trio was een geweldige periode, we speelden veel en 'Mira' was een studio-opname. Ik heb nog steeds contact met Tommy Smith en we spelen nog regelmatig samen.

Ga je solo op tournee?

Eind oktober/begin november ga ik naar Japan en daarna komen er concerten in Europa, maar dat moet nog gepland worden. Ik begin met een concert in Oslo en ik oefen elke dag op het instrument om me voor te bereiden, vooral op de pedalen en loops, want je moet heel precies zijn, en ik gebruik mijn concertschoenen om thuis op de pedalen te oefenen.

Interview © Jean-Pierre Goffin (vrije vertaling : Jos Demol)  -  foto’s © Nina Djærff / ECM Records / Chris Tibble
In samenwerking met JazzMania

Lees hier de recensie